14 lipca 2010 r. w Urzędzie Miejskim w Katowicach odbyła się konferencja pod patronatem posła Marka Plury pt. „Asystent Osoby Niepełnosprawnej - realna pomoc i wsparcie". Organizatorami był Górnośląski Związek Metropolitalny oraz Stowarzyszenie FAON z Katowic.
Celem nadrzędnym konferencji było ukazanie specyfiki pracy asystenta osoby niepełnosprawnej na przykładzie już realizowanych projektów samorządowych w Policach i Warszawie oraz ogólnopolskiego programu wdrożonego przez Towarzystwo Pomocy Głuchoniewidomym (TPG).
Zaprezentowano również autorską koncepcję Regionalnego Programu Usług Asystenckich stworzoną przez członków zespołu roboczego działającego przy Stowarzyszeniu FAON, obejmującego swym zasięgiem Metropolię SILESIA.
Poseł Marek Plura zaakacentował znaczenie rozwoju regionu i jednocześnie wyjaśnił dlaczego ważna jest kwestia formy pomocy społecznej, w tym dla osób niepełnosprawnych. Potrzebna jest aktywizacja, która jest istotna dla samych zainteresowanych, ale również dla społeczności, w której żyją. Jedną z metod wspierających osoby niepełnosprawne jest właśnie pomoc asystenta.
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Policach rozpoczął działania w tym zakresie w 2000 roku, ale prawdziwy przełom nastąpił w 2004 roku po powstaniu programu Equal.
Natomiast projekt Biura Pomocy Społecznej przy UM w Warszawie jest realizowany od 2006 roku.
Cechą wspólną tych projektów jest pomoc osobom niepełnosprawnym o znacznym i umiarkowanym stopniu niepełnosprawności w codziennych czynnościach, ale także towarzyszenie w wyjściu do sklepu, kina, załatwianiu spraw urzędowych.
Niestety ograniczone środki przeznaczone na wynagrodzenie asystentów ograniczają pomoc zwykle do kilku godzin dziennie, chociaż są przypadki, w których osoba niepełnosprawna potrzebuje pomocy asystenta w znacznie dłuższym okresie czasu.
Asystentami mogą być osoby po ukończeniu rocznej szkoły asystenta osób niepełnosprawnych i oczywiście mające warunki i predyspozycje do wykonywania tego zawodu.
Trochę inny charakter ma praca asystenta (tłumacza-przewodnika) osoby głuchoniewidomej. Tłumacz-przewodnik musi znać sposoby komunikacji: alfabet dłoni (Lorma), język migowy, umieć określać otoczenie.
Na początku osoba, która się zgłasza do TPG uczy się współpracy z głuchoniewidomym, następnie towarzyszy tym osobom co najmniej 50 godzin, by później przystąpić do egzaminu praktycznego i teoretycznego. Wiedza teoretyczna opiera się na znajomości jednostek chorobowych dotyczących osób głuchoniewidomych i umiejętności udzielenia pomocy.
Asystent towarzyszy osobie głuchoniewidomej w takich samych sytuacjach, jak w przypadku osób z innym rodzajem dysfunkcji. Dodatkowo może pomóc w czynnościach wynikających z określonych potrzeb podopiecznego, np. w segregacji i opisaniu leków.
Autorzy projektu Asystenta Metropolitalnego interesowali się wieloma aspektami związanymi z asystenturą, dopytywali prelegentów o system finansowania i rozliczania, płatność za środki komunikacji. Jest to na tyle istotne, że duże zagęszczenie gmin w województwie śląskim wymaga jasnego określenia i doperecyzowania zasad finansowania asystenta metropolitalnego.
Projekt FAON ma dotyczyć całej metropolii SILESIA. W poszczególnych miastach regonu są realizowane programy asystencie, ale główną ideą projektu Stowarzyszenia FAON jest poszerzenie zasięgu poza granice administracyjne poszczególnych miast.
Projekt wyróżnia dwie kategorie usług: asystencką, do której zalicza się usługę komunikacyjną, towarzyszącą i pomoc w czynnościach dniach codziennego.
Drugą grupę będą stanowić asystenckie usługi specjalistyczne, np. pomoc trenera pracy, wsparcie rehabilitacyjne, pedagogiczne.
W projekcie głównie skupiono się na usługach komunikacyjnych w metropolii SILESIA.
Na konferencji zaprezentowano również model dźwiękowej sygnalizacji świetlnej, z nową formą przycisku opisanego również alfabetem brajla.
Na zakończenie głos zabrał przedstawiciel Górnośląskiego Związku Metropolitalnego, który z zadowoleniem przyjął propozycję współpracy ze Stowarzyszeniem FAON przy wdrażaniu projektu. 27 lipca br. zbierze się Zarząd Związku by m.in. zastanowić się jak wesprzeć tę inicjatywę i umożliwić jej realizację przynajmniej na terenie 14 miast.
Jolanta Kołacz
