Każdego roku błędy diagnostyczne dotykają wielu pacjentów i prawdopodobnie powodują więcej szkód niż inne pomyłki medyczne. Aż 30 proc. błędnych diagnoz przyczynia się do śmierci lub niepełnosprawności pacjenta. Nikt nie chce być oceniany na podstawie pierwszego wrażenia – ani lekarz, ani pacjent.
Jednym z kluczowych elementów dbania o zdrowie jest relacja pacjent – lekarz, od której niekiedy może zależeć życie. Jak sprawić, żeby obie strony potrafiły się porozumiewać i traktowały z szacunkiem? Wielu pacjentów musi skonfrontować swoje często trudne, doświadczenia z opieką zdrowotną. Od służby zdrowia oczekują oni aktywnego słuchania i szacunku, potrzebują też życzliwości, współczucia i zrozumienia. W relacji medyk – pacjent, ważna jest intymna atmosfera dialogu.
Z kolei seniorzy często stykają się z zarzutami, że powinni pogodzić się ze słabym samopoczuciem ze względu na wiek. Jeśli do tego dochodzą choroby takie jak pogorszenie wzroku czy utrata pamięci, nawiązanie relacji z lekarzem przez osoby starsze jest trudne. Trudniej jest im opisać objawy choroby i poziom bólu. Jeśli senior zmaga się demencją to zapisy z wizyt, proponowanego leczenia mogą być źle zapisane. Pacjenci – nie tylko starszego pokolenia – często nie wiedzą, jak przedstawić informacje o swoim stanie zdrowia.
Po drugiej stronie jest służba medyczna, od której pomocy oraz zaangażowania zależy leczenie. Jednak codzienność medyków jest stresująca i bardzo dynamiczna. Prawie dwie trzecie lekarzy doświadczyła wypalenia zawodowego, co stanowi ogromny wzrost w stosunku do okresu sprzed pandemii. Dodatkowo rozmowa z niektórymi pacjentami bywa wyzwaniem.
Czasami, gdy pacjenci są starsi, trudniej jest się z nimi skomunikować, zwłaszcza jeśli chodzi o słuch. Dużym utrudnieniem są też zaburzenia pamięci, w wyniku których pacjent przekazuje niepełny obraz symptomów.
Ponadto lekarze tłumaczą, że niezależnie od wieku osoby chorej dużym utrudnieniem jest niestosowanie się przez pacjentów do zaleceń i samowolne rezygnowanie z proponowanego leczenia. Mimo to warto by personel medyczny był świadomy oczekiwań pacjentów, do których należą empatia, dialog i budowanie długotrwałej relacji. Warto zdawać sobie jednak sprawę, że przy bardzo krótkim czasie przypadającym na badanie pacjenta trudno specjalistom spełnić wszystkie oczekiwania.
Wzrost jakości opieki zdrowotnej powinien być zależny od współpracy pomiędzy specjalistami wspierającymi pacjentów: psychiatrami, lekarzami, psychologami, fizjoterapeutami i dietetykami. Pacjent niezależnie od wieku czy rodzaju choroby ma prawo do tego, aby jego objawy oraz uczucia zostały usłyszane. Holistyczne spojrzenie na pacjenta i wielospecjalistyczna opieka to klucz do niesienia pomocy i dbania o zdrowie w dłuższej perspektywie.
Ewa Maj, fot. freepik.com
Data publikacji: 01.02.2023 r.
