Niedostępne usługi ginekologiczne

Z inicjatywy Katarzyny Bierzanowskiej z Fundacji Kulawa Warszawa i inicjatywy Pełnoprawna w kilkuosobowym zespole (Justyna Dubanik, Magdalena Kocejko, Milena Trojanowska, Agnieszka Wołowicz) przeprowadzono rozmowy z ponad 20 kobietami z niepełnosprawnością ruchu, wzroku, słuchu i niepełnosprawnością intelektualną na temat szeroko pojętej dostępności do badań ginekologicznych.

Uwzględniono każdy etap wizyty: od decyzji jej odbycia, poprzez wybór lekarza, rejestrację, dotarcie na wizytę, jej przebieg, aż po udzielanie informacji zwrotnej i odbiór wyników.

Wyniki wykazały znaczną dyskryminację, której doświadczają kobiety z niepełnosprawnościami. Bardzo często nie są poważnie traktowane, infantylizowane, W najtrudniejszej sytuacji są kobiety z niepełnosprawnościami intelektualnymi, które są stereotypowo traktowane jako osoby aseksualne i bez planów prokreacyjnych, często odmawia się im prawa do informacji o własnym zdrowiu. Kobiety te najczęściej przebywają w domach pomocy społecznej gdzie brak możliwości wyboru lekarza, brak prywatności, autonomii, prawa do informacji o stanie zdrowia, zaś ograniczanie wyborów jest codziennością.

Rozmówczynie zwracały uwagę na niską świadomość ich potrzeb zarówno personelu medycznego, jak i samych lekarzy. Często na etapie rejestracji trudno uzyskać informację, czy badanie jest dostępne dla osoby z niepełnosprawnością i nie chodzi tylko o bariery architektoniczne, np. szerokość drzwi do gabinetu dla pacjentek na wózkach, obniżany fotel. Bariery te mają dużo szerszy charakter i dotyczą: świadomości, problemów organizacyjno-proceduralnych, związanych z komunikacją i dostępem do informacji, np. wyniki przekazywane tylko w formie papierowego wydruku, kobiecie z niepełnosprawnością wzroku uniemożliwia samodzielne zapoznanie się z nimi. Ponieważ nie ma rozwiązań systemowych dot. asystentów, tłumaczy języka migowego, zapewnienia transportu, pacjentki muszą korzystać z pomocy bliskich: mamy, siostry, przyjaciółki a to nie jest dla nich komfortowa sytuacja.

Wnioski z przeprowadzonych badań pokazują jak dużo jest do zrobienia, aby zagwarantowane konstytucyjnie oraz wynikające z Konwencji o prawach osób z niepełnosprawnościami prawa kobiet z niepełnosprawnością były przestrzegane.

Raport, pod patronatem rzecznika praw obywatelskich jest wstępem do dyskusji na ten temat i wezwaniem do dalszych działań, których celem powinno być umożliwienie kobietom z niepełnosprawnościami korzystania z usług ginekologicznych z poszanowaniem ich praw i potrzeb.

Oprac. kat
Data publikacji: 08.03.2019 r.