Naukowcom z Francis Crick Institute oraz University College London udało się stworzyć całą, funkcjonującą grasicę dzięki wykorzystaniu ludzkich komórek macierzystych oraz bioinżynieryjnego rusztowania – informuje pismo “Nature Communications”.
Grasica to ulokowany w klatce piersiowej narząd, w którym dojrzewają limfocyty T, odgrywające istotną rolę w układzie odpornościowym. Jeśli grasica nie ukształtuje się podczas rozwoju płodu lub nie działa prawidłowo, może to prowadzić do zaburzeń odporności. W ciężkim niedoborze odporności organizm nie jest w stanie zwalczać chorób zakaźnych czy komórek nowotworowych. Z kolei w przypadku autoimmunizacji układ odpornościowy omyłkowo atakuje własne, zdrowe tkanki pacjenta.
Wykorzystane do budowy grasicy komórki macierzyste zostały pobrane od pacjentów, którym trzeba było usunąć ten narząd operacyjnie. W warunkach laboratoryjnych uzyskano z nich miliardy komórek nabłonka i komórek śródmiąższowych grasicy. Kolejnym krokiem było uzyskanie strukturalnego rusztowania, które można by było zasiedlić komórkami grasicy. W tym celu dr Asllan Gjinovci opracował nową metodę usuwania wszystkich komórek z grasicy szczura, tak że pozostało tylko strukturalne rusztowanie (zrąb) z tkanki łącznej. Trzeba było zastosować nowe podejście do chirurgii mikronaczyniowej, ponieważ konwencjonalne metody nie są skuteczne w przypadku grasicy.
Kolejnym krokiem było obsadzenie łącznotkankowego szkieletu sześcioma milionami ludzkich komórek nabłonka grasicy oraz komórkami śródmiąższowymi. Już po pięciu dniach narządy rozwinęły się do podobnego stadium, jak u dziewięciotygodniowych płodów.
Po przeszczepieniu myszom bioinżynieryjne grasice w 75 proc. przypadków były w stanie wspierać rozwój dojrzałych i funkcjonalnych ludzkich limfocytów T.
Chociaż naukowcy wcześniej odbudowywali inne narządy lub ich części, pierwszy raz udało się odtworzyć całą, działającą ludzką grasicę. Badanie, które zostało sfinansowane głównie przez Europejską Radę ds. Badań Naukowych (ERC), jest ważnym krokiem nie tylko dla dalszych badań i leczenia poważnych niedoborów odporności, ale także dla opracowania nowych technik hodowli sztucznych narządów.
Zdaniem autorów obecne osiągnięcie jest ważnym krokiem w kierunku stworzenia sztucznych grasic, które można by przeszczepiać pacjentom. Być może gdyby przeszczepowi narządu takiego, jak wątroba, towarzyszył przeszczep grasicy wyhodowanej z komórek grasicy dawcy – nie dochodziłoby do odrzucenia. Biorca przeszczepu nie musiałby wtedy do końca życia przyjmować leków zapobiegających jego odrzuceniu. (PAP)
Paweł Wernicki, fot.commons.wikimedia.org
Data publikacji: 12.12.2020 r.
