Pielęgniarki pełnią jedną z głównych ról w kontroli cukrzycy

Pielęgniarki diabetologiczne odgrywają jedną najważniejszych ról w edukacji i w opiece nad chorymi na cukrzycę – przypominają eksperci kampanii „Dłuższe życie z cukrzycą”. Jest to szczególnie ważne teraz – dodają, gdy na epidemię tej niezakaźnej choroby nakłada się pandemia COVID-19.

W ramach kampanii powstał film pt. „Kontakt” z udziałem diabetyków oraz pielęgniarki diabetologicznej, który pokazuje, że regularna kontrola choroby pozwala na długie życie i uniknięcie najgroźniejszych powikłań cukrzycy.

Mianem cukrzyca określa się grupę przewlekłych chorób metabolicznych, które charakteryzują się zwiększonym stężeniem glukozy we krwi. Choroba rozwija się, gdy organizm nie wytwarza dostatecznej ilości insuliny lub nie wykorzystuje tego hormonu w odpowiedni sposób. Wyróżniamy dwa jej główne typy – typ 1 oraz typ 2 (80 proc. przypadków), a ponadto cukrzycę ciężarnych i cukrzycę o nieznanej etiologii. Wśród czynników wpływających na rozwój cukrzycy typu 2 wymienia się: uwarunkowania genetyczne, czynniki środowiskowe, brak aktywności fizycznej, wysokoenergetyczną dietę, otyłość.

Nieleczona cukrzyca prowadzi do wielu komplikacji zdrowotnych, z których najpoważniejszymi są: zawał serca czy udar mózgu. Źle leczona choroba może także powodować poważne problemy ze wzrokiem, nerkami, zaburzenia metaboliczne, zespół stopy cukrzycowej. Osoby chorujące na cukrzycę w wieku powyżej 60 lat mogą mieć skróconą długość życia o sześć lat w porównaniu z ludźmi, którzy nie cierpią na to schorzenie.

– Cukrzyca już z definicji powinna niepokoić rozległością negatywnego wpływu na organizm, a to, że potrafi upodobnić się do „konia trojańskiego”, zabijać powoli, skutecznie, często bez wiedzy chorego, stawia ją w gronie największych zagrożeń dla ludzkości. Dlatego też edukacja chorego i jego rodziny jest podstawowym elementem w terapii cukrzycy – komentuje pielęgniarka diabetologiczna, dr nauk o zdrowiu Beata Stepanow, prezes Stowarzyszenia Edukacji Diabetologicznej, cytowana w informacji prasowej. Jak dodała, dzięki edukacji zwiększa się prawdopodobieństwo tego, że pacjent będzie podejmował słuszne decyzje w codziennym życiu, które mogą mieć wpływ na rozwój choroby.

Chodzi o decyzje dotyczące m.in. zmiany stylu życia i nawyków żywieniowych, które stanowią podstawę w leczeniu cukrzycy. Istotna jest również samoświadomość chorego i jego zaangażowanie w terapię.

Często jednak chory jest przytłoczony codziennym reżimem wielokrotnych pomiarów poziomu cukru we krwi (glikemii), dbaniem o prawidłową aktywność fizyczną czy wprowadzeniem nowych zasad żywieniowych, a także przyjmowaniem leków, zwłaszcza wtedy, gdy nie odczuwa objawów choroby. Dlatego tak duże znaczenie ma wsparcie rodziny, jak i profesjonalistów, w tym pielęgniarek diabetologicznych. Mają one za zadanie wspierać chorego, wspólne analizować postępy leczenia, pomóc w modyfikowaniu nawyków i dostosowaniu do codziennego życia z chorobą.

– Pielęgniarki często są pierwszymi osobami z zespołu terapeutycznego, z którymi pacjent ma kontakt, otrzymując poradę medyczną. To z nimi łatwiej i bardziej otwarcie chory godzi się porozmawiać. Są one również ogromną skarbnicą wiedzy na temat cukrzycy, którą przekazują pacjentowi – ocenia Anna Śliwińska, prezes Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków.

Jej zdaniem praca pielęgniarek diabetologicznych powinna być dużo bardziej doceniana, gdyż kontakt z nimi nie tylko pozwala oswoić się pacjentowi z diagnozą „cukrzyca”, daje większe poczucie bezpieczeństwa, ale wielokrotnie wpływa na to, że chory może normalnie, a wręcz dłużej żyć.

– Pielęgniarka diabetologiczna pełni wiele ról, m.in. doradcy, zwłaszcza w zakresie nowych opcji terapeutycznych, a także psychologa, wspierając w trudnych chwilach, coacha, który motywuje do wprowadzenia zmian oraz naukowca, który przygotowuje publikacje potwierdzające rolę edukacji w osiąganiu celów terapeutycznych. Kontakt pacjenta z pielęgniarką diabetologiczną potrafi wpłynąć na efekty terapii oraz jakość jego życia – przekonuje dr Stepanow. Jak dodaje, dzięki temu diabetycy mają szansę na normalne życie, realizację swoich pasji, cieszenie się każdą chwilą.

Ponieważ liczba osób z cukrzycą z roku na rok wzrasta na całym świecie, rola pielęgniarek w opiece nad nimi i w kontroli choroby również rośnie. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) pielęgniarki stanowią 59 proc. personelu medycznego, ale mimo to jest ich nadal za mało.

Ogólnopolska kampania edukacyjna „Dłuższe życie z cukrzycą” ma na celu podnoszenie świadomości społecznej na temat cukrzycy, w tym cukrzycy typu 2 oraz zagrożeń związanych z tą chorobą, szczególnie powikłań sercowo-naczyniowych. W ramach kampanii prowadzone są działania mające poszerzyć wiedzę nt. powikłań cukrzycy, poprawy jakości i długości życia diabetyków, a także akcje z zakresu profilaktyki cukrzycy wśród zdrowych osób.

Inicjatorem kampanii jest firma Boehringer Ingelheim, a jej partnerami są: Polskie Stowarzyszenie Diabetyków, portal mojacukrzyca.org, Stowarzyszenie Edukacji Diabetologicznej, portal cukrzyca.pl oraz blog Dietolog.pl. Honorowy patronat nad kampanią objęły Polskie Towarzystwo Diabetologiczne i Polskie Towarzystwo Kardiologiczne. (PAP)

jjj/ zan/

Data publikacji: 25.11.2020 r.