Wyjazdy poza miejsce zamieszkania mają niebagatelne znaczenie dla zdrowia ciała i ducha. Mogą obniżać stres, skłaniać do ruchu, zacieśniać relacje z rodziną i przyjaciółmi, stymulować intelekt. Trzeba jednak uważać, aby nie przesadzić z częstotliwością, ani nie zmuszać się do podróżowania np. pod presją reklam czy przechwałek znajomych.
Restrykcje szkodzą
Ograniczenia w możliwościach podróżowania – zmniejszona częstotliwość wyjazdów i mniejsza liczba odwiedzanych miejsc negatywnie odbijają się na zdrowiu – donieśli właśnie naukowcy z University College London. Badacze przeprowadzili ankiety wśród prawie 3 tys. mieszkańców północnej części Anglii. Jednym z mechanizmów działania ograniczeń okazało się pogorszenie życia społecznego. Jako podróż naukowcy zaklasyfikowali przy tym zmianę miejsca pobytu o co najmniej 25 km.
„Wyniki te potwierdzają wagę zdolności do podróżowania poza obszar zamieszkania dla życia społecznego oraz zdrowia. Podkreślają potrzebę wprowadzania zasad, które zmniejszą ograniczenia w podróżowaniu przez ułatwianie korzystania zarówno z prywatnych, jak i publicznych środków transportu, a przez to pozwolą na częstsze wyjazdy do większej liczby miejsc” – piszą badacze na łamach periodyku „Journal of Transport & Health”.
Potrzeba, a nie luksus
O tym, jak podróżowanie może wspomagać ciało i psychikę powiedziało więcej badanie przeprowadzone przez Transamerica Center for Retirement Studies i Global Coalition on Aging. Wzięło w nim udział 1,5 tys Amerykanów w wieku minimum 25 lat. Ponad 71 proc. badanych poinformowało, że podróże pomagają im cieszyć się obecnym etapem życia. 86 uznało, że pomagają im utrzymać pozytywne nastawienie, 78 proc. – że redukują stres, 75 proc. – że wspierają przyjaźnie, 75 proc. – że zapewniają stymulację intelektu, 70 proc. – że wspierają zdrowie.
Prawie połowa stwierdziła, że tak naprawdę podróże są dla nich koniecznością, a nie luksusem. Wyjazdy mogą korzystnie oddziaływać na wspomniane sfery na różne sposoby. Prawie wszyscy badani uważali, że pomagają one spędzać czas z rodziną i przyjaciółmi, robić z bliskimi rzeczy, które się kocha, ułatwiają aktywność fizyczną oraz intelektualną.
Jednocześnie, co w świetle tych wyników dobrze wróży, zarówno wielu emerytów jak i pracujących uznawało podróże za jeden ze swoich priorytetów.
Kupuj doświadczenia, nie przedmioty
Z tymi wynikami zgadzają się bardziej ogólne badania odnośnie skutków różnego rodzaju zakupów. Otóż, jak wskazują, więcej szczęścia przynosi wydawanie pieniędzy na przeżycia, niż na kolejne przedmioty. Podróż to z pewnością doświadczenie i to takie, które zwykle na długo zapada w pamięć. Okazuje się, jednak, że zakup przyjemnego doświadczenia ma jeszcze jedną, szczególną zaletę. Badacze z Cornell University zauważyli, że już oczekiwanie na takie przeżycie postrzegane jest bardziej pozytywnie od czekania na zakup materialny.
Podróże naprawdę kształcą
Seria prowadzonych z udziałem studentów badań opisanych przez w magazynie „Journal of Personality and Social Psychology” wskazała do tego, że mieszkanie przez jakiś czas w innym kraju pobudza kreatywność. „Doświadczenia nabywane w innych krajach już dawno stanowiło klasyczną receptę dla artystów na pobudzenie ich wyobraźni i udoskonalenie warsztatu. Jednak czy życie za granicą czyni ludzi bardziej kreatywnymi?” – pyta prof. William Maddux z Northwestern University, główny autor badania.
„Wydaje nam się, że na to od dawna zadawane pytanie zaczęliśmy odpowiadać w naszej pracy” – podkreśla.
Jego zespół zauważył też dodatkową zależność. Obserwacje młodych ludzi, którzy wracali z zagranicy pokazały, że kreatywność rosła u nich tym silniej, im lepiej dana osoba dostosowała się do życia w innym kraju.
„Wskazuje to, że zachodzi pewnego rodzaju psychologiczna transformacja, która musi się wydarzyć, aby osoby mieszkające w obcym państwie stały się bardziej kreatywne. Może się tak stać, kiedy ludzie starają się dostosować do nowej kultury” – zauważa dr Adam Galinsky.
Ważny jest umiar
Jak mówi powiedzenie – co za dużo, to niezdrowo. Dotyczy to także podróży. Na te sprawy zwrócili uwagę eksperci z University of Surrey, którzy zauważyli m.in. niebezpieczny trend w mediach społecznościowych. Ludzie często chwalą się swoimi wycieczkami do egzotycznych miejsc czy drogich hoteli i przez to postrzegani są przez innych jako osoby o szczególnie wysokim statusie. Inne osoby czasami starają się im dorównać i mogą przez to podejmować decyzje niezgodne z własnymi potrzebami. Do tego dochodzi działanie jednostronnie pokazujących świat reklam.
„Mężczyzna w modnym garniturze wygodnie siedzący w skórzanym fotelu z laptopem przed sobą i uśmiechniętą stewardessą podającą mu szkocką z gazowaną wodą. To model podróży, szczególnie biznesowych, często przekazywany w reklamach telewizyjnych i błyszczących magazynach. Jednak istnieje ciemna strona tego wyidealizowanego, hipermobilnego stylu życia, którą media i społeczeństwo ignorują” – podkreśla dr Scott Cohen, jeden z autorów publikacji.
Czy to pod wpływem takich przekazów, czy z innych powodów nadmiar wyjazdów, zdaniem badaczy może, tymczasem szkodzić. Przestrzegają przed jet-lagiem, stresem, rozłąką z rodziną i lokalną społecznością, ryzykiem zakrzepicy żył, która u podatnych osób może wystąpić w czasie długiego lotu, a także przed pewną dawką promieniowania, które przy częstych, długich lotach zaczyna nabierać znaczenia.
„Poziom fizjologicznego, fizycznego i społecznego stresu, jaki powoduje zbyt intensywne podróżowanie może mieć poważne, długofalowe skutki – od rozpadu więzi rodzinnych po zmiany w genach spowodowane niedoborami snu” – dodaje naukowiec.
Jak podróżować?
Wniosek z tego taki, że, podobnie jak o inne sfery życia o podróżowanie warto odpowiednio dbać. Specjaliści ze wspomnianego wcześniej Transamerica Center for Retirement Studies mają kilka sugestii. Na przykład, jeśli ktoś planuje zwiedzać świat po zakończeniu aktywności zawodowej, dobrze, aby pomyślał zawczasu o finansach. Także sam wyjazd dobrze jest odpowiednio przemyśleć.
Naukowcy zwracają uwagę, że podróż nie musi być wcale daleka, egzotyczna ani droga, aby można było odnieść z niej korzyści. Doradzają przy tym, aby tak ją zaplanować, żeby nie tylko pozwalała na odwiedzanie nowych miejsc, ale także zacieśniła więzi. Podkreślają jednocześnie wagę odpowiedniego wykorzystania urlopów – to czas na wypoczynek, a więc także doskonała okazja właśnie do podróżowania.
Marek Matacz, fot. pexels.com
Źródło informacji: Serwis Zdrowie
Redakcja: IKa
Data publikacji: 09.02.2023 r.
