Prawidłowe leczenie cukrzycy obniża ryzyko ciężkiego przebiegu COVID-19

Cukrzyca nie zwiększa ryzyka zakażenia SARS-CoV-2, ale może przyczynić się do ciężkiego przebiegu infekcji. Narażeni na to są zwłaszcza chorzy, u których cukrzyca nie jest dobrze kontrolowana i ci, którzy mają jej powikłania – przypominają eksperci kampanii „Badaj się i lecz”.

W grupie bardziej narażonej na ciężki przebieg COVID-19 znajdują się pacjenci z takimi powikłaniami cukrzycy, jak choroby sercowo-naczyniowe czy przewlekła choroba nerek.

Dlatego, najważniejszym zaleceniem dla osób z cukrzycą, oprócz stosowania się do ogólnych wytycznych, jest prawidłowe leczenie cukrzycy, czyli dbanie o wyrównany poziom glukozy we krwi (tzw. kontrola glikemii).

– U chorych na cukrzycę nie występuje większe prawdopodobieństwo zachorowania na COVID-19 niż u osób z populacji ogólnej. Natomiast jeżeli diabetyk zakazi się koronawirusem SARS-CoV-2, to jeśli poziom glikemii nie jest wyrównany, choroba może mieć cięższy przebieg – przypomina dr nauk o zdrowiu Beata Stepanow, prezes Stowarzyszenia Edukacji Diabetologicznej, cytowana w informacji prasowej przesłanej PAP przez organizatorów kampanii „Badaj się i lecz”.

W informacjach publikowanych przez Polskie Towarzystwo Diabetologiczne dla lekarzy i pacjentów z cukrzycą – odnośnie postępowania w czasie pandemii COVID-19 – główny nacisk jest kładziony na jak najlepsze leczenie cukrzycy oraz przestrzeganie ogólnych zaleceń co do zachowywania się w czasie pandemii. Chodzi o utrzymywanie dystansu społecznego, noszenie maseczek, higienę rąk. Diabetolodzy podkreślają w nich, że pacjenci nie powinni obawiać się przyjmowania leków przeciwcukrzycowych, a terapię należy kontynuować niezależnie od typu cukrzycy.

– Dobra kontrola cukrzycy jest potrzebna zawsze, a czas pandemii koronawirusa tylko to potwierdza. Najlepiej zadbamy o siebie przyjmując leki, prowadząc regularne pomiary glikemii, a jeśli pojawią się jakiekolwiek niepokojące objawy – kontaktując się z lekarzem – podkreśla prof. Leszek Czupryniak, kierownik Kliniki Chorób Wewnętrznych i Diabetologii CSK WUM (Centralny Szpital Kliniczny Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego).

Jak zaznacza specjalista, zaniedbania z tego okresu mogą być bardzo niekorzystne dla dalszych rokowań pacjenta i jakości jego życia.

– Czas pandemii uczy nas korzystania z nowych metod kontaktu pomiędzy pacjentem i lekarzem. Często wykorzystywane są teleporady, podczas których lekarz może omówić z pacjentem aktualne wyniki, zlecić dodatkowe badania, a jeśli to potrzebne, zmodyfikować leczenie czy przepisać e-receptę na leki – tłumaczy prof. Czupryniak. Gdy lekarz uzna, że sama teleporada nie jest wystarczająca, może zalecić wizytę osobistą.

– Oczywiście niezmiennie należy dbać o zdrową, zrównoważoną dietę i wysiłek fizyczny. Choć pora roku nie sprzyja, to jednak warto wybrać się na spacer, oczywiście zachowując dystans i w maseczce – podkreśla diabetolog.

Oprócz kontroli poziomu glukozy we krwi i przyjmowania leków przeciwcukrzycowych zgodnie z zaleceniami lekarza, chorzy na cukrzycę powinni przestrzegać diety dobranej dla diabetyków z uwzględnieniem tzw. indeksu glikemicznego produktów (tj. ich wpływu na stężenie glukozy we krwi w ciągu 2–3 godzin po ich spożyciu). Na przykład soki z owoców cytrusowych bogate w witaminę C i cynk, polecane dla wzmocnienia odporności, mają wysoki indeks glikemiczny, dlatego osoby z cukrzycą powinny je spożywać z dużym umiarem.

Nieodłącznym elementem kontroli cukrzycy jest też regularna aktywność fizyczna, która nie tylko pozwala zredukować masę ciała i kontrolować poziom cukru we krwi, ale też podnosi odporność organizmu. Ważne jest także, by pacjenci zadbali o prawidłowy poziom witaminy D3 w organizmie.

Te działania, łącznie z przestrzeganiem dystansu społecznego i zasad higieny mogą zmniejszyć ryzyko zakażenia SARS-CoV-2 i jego ciężkiego przebiegu w cukrzycy.

– Gdy osoba chora na cukrzycę zachoruje na COVID-19, powinna zdecydowanie zwiększyć częstotliwość pomiarów poziomów glukozy, aby sprawdzić jak np. podwyższona temperatura ciała czy bóle mięśni, stawów wpływają na wzrost poziomu glikemii. Chory może odczuwać brak apetytu, a także mogą wystąpić problemy żołądkowo-jelitowe – tłumaczy dr Stepanow.

Jak zaznacza, sytuacja ta może wymagać zmiany terapii, modyfikacji dawek leków, szczególnie jeśli pacjent przyjmuje insulinę. Dlatego tak ważna jest wtedy konsultacja z lekarzem.

Ważnym elementem, w trakcie infekcji koronawirusem jest odżywianie. – Po pierwsze, należy zapobiegać odwodnieniu. Warto dbać o prawidłowy bilans płynów, tzn. należy obserwować ilość płynów przyjmowanych i wydalanych, nie tylko przez drogi moczowe, również przez skórę, mając na uwadze nadmierne pocenie się – mówi Stepanow.

Jak przypomina specjalistka, osoby starsze często nie odczuwają pragnienia, dlatego w starszym wieku należy zachować szczególną ostrożność, aby zapobiec m.in. zaburzeniom rytmu serca czy zaburzeniom funkcji poznawczych.

– Najkorzystniejsze jest podawanie płynów ciepłych, a także spożywanie produktów o niskim indeksie glikemicznym, aby unikać nagłego wzrostu poziomu glukozy. Posiłki powinny być gotowane, aby nie obciążać dodatkowo przewodu pokarmowego – tłumaczy Stepanow.

Według niej warto pamiętać też o gimnastyce, nawet gdy chory leży w łóżku. – Wtedy mówimy o tak zwanej gimnastyce biernej, w której pomóc mogą bliscy. To ważne zwłaszcza w profilaktyce przeciwzakrzepowej, a przecież wielu pacjentów z długotrwałą cukrzycą boryka się z powikłaniami układu sercowo-naczyniowego – podkreśla ekspertka.

Chorzy na cukrzycę i ich bliscy powinni też pamiętać, że większość leków i preparatów na objawy przeziębienia czy grypy zawiera w swoim składzie znaczne ilości cukru. Dlatego nie są one wskazane dla pacjentów z cukrzycą. Ponadto, paracetamol może przyczyniać się do zawyżenia wyników na urządzeniu monitorującym poziom glukozy, natomiast duże dawki kwasu acetylosalicylowego (aspiryny) i ibuprofenu mogą z kolei obniżać stężenie glukozy we krwi.

Kampanię „Badaj Się i Lecz” tworzy koalicja wielu organizacji pacjentów. Honorowym patronatem objęły ją: Polskie Towarzystwo Diabetologiczne, Polskie Towarzystwo Chorób Płuc, Polskie Towarzystwo Kardiologiczne. Partnerem wspierającym kampanię jest Boehringer Ingelheim. (PAP)

jjj/ ekr/

Data publikacji: 07.12.2020 r.