Na świecie z powodu różnych przyczyn nie widzi 36 milionów ludzi, a niedowidzi ponad 250 milionów. Sztuczna inteligencja wspiera diagnozowanie chorób oczu, a nowe technologie wspierają naukowców i inżynierów w stworzeniu ich protez.
Jednym z nowatorskich rozwiązań są okulary podłączone do mózgu za pomocą implantu, które umożliwiają zobaczenie osobie niewidomej zarysów otoczenia: światła, liter, kształtów i ludzi.
Przez pół roku niewidoma Bernardeta Gómez brała udział w eksperymencie prowadzonym prez prof. Eduardo Fernandeza z Uniwersytetu Miguela Hermandeza w Alicante.
Skonstruowane przez jego zespół okulary wyposażone zostały w niewielkie kamery, podłączone do komputera oraz mózgu pacjentki – za pomocą stuelektrodowego implantu osadzonego w korze wzrokowej z tyłu mózgu. Komputer przetwarzając obraz z kamery w czasie rzeczywistym zamienia go na impulsy elektryczne.
Otoczenie „widziane” jest w niskiej rozdzielczości w postaci żółtych kropek i kształtów, które użytkownik okularów musi się nauczyć rozpoznawać i interpretować jako widziane przedmioty.
Zespół prof. Fernandeza ma nadzieję, że po ulepszeniu wynalazku za kilka lat będzie można skutecznie przywrócić wzrok wielu niewidomym.
Na razie ważnym ograniczeniem są elektrody, które uszkadzają otaczającą tkankę mózgową, a bliznowacenie czyni ją nieużyteczną. Ten problem rozwiązałoby bezprzewodowe urządzenie.
Implant zastosowany w okularach został wynaleziony w 1997 r. przez dr Richarda Normana z University of Utah. Podobne implanty pomogły sparaliżowanym ludziom kontrolować egzoszkieletowe powłoki nieruchomych kończyn czy pisać wiadomości za pomocą myśli. Trwają prace nad ciągłym ulepszaniem implantu aby mógł być stosowany w innych rozwiązaniach.
Kolejnym urządzeniem mającym ułatwić funkcjonowanie osób niewidomych jest utworzona przez inżynierów z Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Diego sztuczna soczewka, która przybliża i oddala za pomocą impulsów oka. Mrugnięcie w odpowiedni sposób rozszerza ją lub zwęża.
Z kolei we Francji pięć osób z zaawansowanym zwyrodnieniem plamki żółtej związanej z procesem starzenia przez rok testowało system Prima, opracowany przez firmę specjalizującą się w implantach oka. System ten wymaga sprawnego nerwu wzrokowego. Składa się ze zminiaturyzowanego, bezprzewodowego implantu podsiatkówkowego i okularów rozszerzonej rzeczywistości.
Po zakończeniu testów, firma ogłosiła sukces. Silnie niedowidzące osoby po roku używania systemu, potrafią nawet czytać.
Inny system jest oferowany niewidomym, cierpiącym na tzw. ciężkie barwnikowe zwyrodnienie siatkówki, polegające na stopniowej utracie widzenia obwodowego.
Użytkuje go już 350 pacjentów i jest to pierwsze sztuczne oko wprowadzone do obrotu. Dzięki niemu pacjent odzyskuje w pewnym stopniu funkcję widzenia.
Prowadzone badania i łącznie różnych rozwiązań daje szansę, ze wkrótce powstanie bioniczna proteza, działająca podobnie jako oko.
Oprac. kat/, fot. freepik.com
Data publikacji: 18.03.2020 r.
