RPO: nie maleje liczba placówek opiekuńczych działających niezgodnie z prawem

Rzecznik poprosił minister rodziny o informację o stanie prac nad projektem nowelizacji ustaw o pomocy społecznej i o ochronie zdrowia psychicznego.

W komunikacie opublikowanym 20 grudnia na stronie RPO zwrócono uwagę, że przypadki nieludzkiego traktowania pensjonariuszy oraz zagrożenia ich życia i zdrowia w prywatnych obiektach całodobowej opieki są znane z mediów, a RPO od dawna wskazywał na konieczność zmian prawnych w tym zakresie.

W październiku 2016 r. rzecznik wystąpił do premiera o stworzenie systemu, który umożliwi zespołowi inspektorów wojewody kontrolę wszystkich takich prywatnych obiektów, niezależnie od ich nazwy i deklarowanego przeznaczenia. W odpowiedzi szefowa MRPiPS Elżbieta Rafalska potwierdziła, że problem nieprawidłowości i naruszania praw osób przebywających w niektórych placówkach jest poważny i wymaga zmian legislacyjnych, a resort podjął prace w celu zidentyfikowania najczęstszych uchybień i zmiany lub doprecyzowania przepisów.

W listopadzie minionego roku przedstawiono projekt nowelizacji, która miała m.in. ograniczyć skalę nieprawidłowości i poprawić skuteczności sankcji nakładanych na podmioty prowadzące placówki bez zezwolenia. Projekt przewidywał np. możliwość – w razie zagrożenia życia lub zdrowia osób przebywających w placówce – jednoczesnego cofnięcia przez wojewodę zezwolenia na prowadzenie placówki oraz nakazania wstrzymania prowadzenia tej placówki, z rygorem natychmiastowej wykonalności.

„Choć projekt wysłano do konsultacji w listopadzie 2017 r., to wciąż nie trafił na obrady rządu. Tymczasem z informacji MSWiA o nieprawidłowościach w zakresie prowadzenia i działalności tych placówek, przedstawionych na posiedzeniu Komisji Polityki Senioralnej 20 listopada 2018 r., wynika, że mimo kontroli i sankcji pieniężnych liczba nielegalnych placówek nie maleje. Przemawia to dodatkowo za potrzebą uznania za priorytetowe działań prawodawczych w tym zakresie” – czytamy w komunikacie RPO.

Rzecznik zdecydował, że Krajowy Mechanizm Prewencji Tortur (zespół ekspertów działających w ramach Biura RPO, których zadaniem jest m.in. prewencja okrutnego i poniżającego traktowania oraz tortur w miejscach, których ludzie nie mogą sami opuścić – więzienia, szpitale psychiatryczne, państwowe DPS), obejmie wsparciem także prywatne placówki opiekuńcze. „Trzeba jednak pamiętać, że zespół Krajowego Mechanizmu Prewencji Tortur jest mały, stale niedofinansowany, a placówek podlegających kontroli – 3 tysiące” – zaznacza RPO. (PAP)

Olga Zakolska, fot. pixabay.com

Data publikacji: 21.12.2018 r.