Dzięki zmodyfikowanym bakteriom z rodzaju Listeria, które wytwarzają toksynę tężcową, można wykorzystać (uzyskaną dzięki szczepionkom) odporność na tężec do zniszczenia raka trzustki – informuje pismo „Science Translational Medicine”.
Według National Cancer Institute w roku 2021 rak trzustki dotknął ponad 60 000 pacjentów w Stanach Zjednoczonych, a ponad 48 000 zmarło z jego powodu. Tylko 10,8 proc. pacjentów przeżywa pięć lat po rozpoznaniu tej choroby. Mimo opracowania wielu leków żaden z nich nie okazał się w pełni skuteczny. Komórki raka trzustki potrafią unikać ataków układu odpornościowego, który uznaje je za nieszkodliwe.
Tężec to ostro przebiegająca i ciężka choroba, wywoływana przez bakterię – laseczkę tężca (Clostridium tetani). Do zakażenia dochodzi zwykle wskutek skaleczenia lub zranienia, natomiast choroba nie przenosi się z człowieka na człowieka. Jej charakterystycznym objawem są bardzo silne skurcze mięśni, powodowane przez neurotoksyny tężcowe. Powszechnie stosowaną metodą zapobiegania tężcowi jest szczepienie. Reagując na szczepionkę, organizm ludzki wytwarza przeciwciała, zapobiegające przyszłym infekcjom.
Według raportu Światowej Organizacji Zdrowia z 2020 r. 83 proc. światowej populacji zostało zaszczepionych przeciwko tężcowi. Chociaż nie została całkowicie wyeliminowana, choroba jest obserwowana rzadko. Występuje głównie w klimacie tropikalnym i krajach, w których programy szczepień są słabo rozwinięte.
Zespół dr Claudii Gravekamp z Albert Einstein College of Medicine opracował sposób wykorzystania już istniejącej odporności pacjenta na tężec przeciwko rakowi trzustki. Obecność toksyny tężcowej w guzie skłania limfocyty T do atakowania patologicznej tkanki – dzięki czemu uczą się niszczyć komórki raka trzustki.
Myszy, do których organizmu wprowadzono zmodyfikowane bakterie Listeria monocytogenes, wytwarzające toksynę tężcową, wykazały średnio 80 proc. redukcję wielkości guza i 87 proc. zmniejszenie przerzutów. W trakcie leczenia stosowano również niskie dawki immunosupresyjnego chemioterapeutyku, gemcytabiny.
Oprócz prowadzenia nowatorskich badań jako profesor nadzwyczajny mikrobiologii i immunologii w Einstein, dr Gravekamp jest również współzałożycielem i głównym naukowcem Loki Therapeutics. Firma Loki otrzymał licencję na tę biotechnologię i zamierza ją skomercjalizaować, wykorzystując w leczeniu także innych niż rak trzustki nowotworów. (PAP)
Paweł Wernicki, fot. pixabay.com
Data publikacji: 28.03.2022 r.
