Wciąż zbyt rzadko badamy się na obecność nowotworów

Spotkanie zorganizowano z okazji przypadającego 4 lutego Światowego Dnia Walki z Rakiem. Z danych Krajowego Rejestru Nowotworów wynika, że w 2015 r. choroby nowotworowe wykryto w Polsce u ponad 163 tys. osób, a ponad 100 tys. chorych zmarło z ich powodu.

– Musimy zamienić styl życia i częściej poddawać się badaniom pozwalającym wcześnie wykrywać nowotwory, tylko w ten sposób możemy zmniejszyć zarówno zachorowalność, jak i umieralność na te choroby – apelowała prezes stowarzyszenia Polskie Amazonki Ruch Społeczny Elżbieta Kozik.

Z przedstawionego podczas spotkania sondażu Instytutu Badań Rynkowych i Społecznych przeprowadzonego w styczniu 2019 r. na reprezentatywnej grupie 1100 Polaków wynika, że 51 proc. naszych rodaków zadeklarowało regularne poddawanie się badaniom profilaktycznym pozwalającym wcześnie wykryć chorobę nowotworową.

57 proc. ankietowanych przyznało, że przynamniej raz w roku wykonuje badanie krwi, USG i zależne od wieku badania przesiewowe (mammografię, cytologię lub kolonoskopię). Prawie co czwarta osoba (23 proc.) twierdziła, że poddaje się badaniom profilaktycznym co 2-3 lata.

Stan zdrowia częściej kontrolują kobiety (60 proc.) niż mężczyźni (43 proc.). Badaniom najchętniej poddają się 50-latkowie (65 proc.), a najmniej 20-latkowie (40 proc.). Co dziesiąty mieszkaniec wsi przyznał, że nigdy jeszcze nie wykonywał żadnych badań.

Jak ocenia kierownik Zakładu Rehabilitacji Centrum Onkologii w Warszawie dr Hanna Tchórzewska-Korba, to wciąż za mało, więcej Polaków powinno poddawać się badaniom profilaktycznym. – Najlepsze efekty w tych badaniach uzyskuje się wtedy, gdy poddaje się im co najmniej 70 proc. kwalifikujących się do nich osób – dodała.

W Polsce tego poziomu badań przesiewowych jeszcze nie osiągnęliśmy w przypadku mammografii, pozwalającej wykryć wcześnie raka piersi, jak również cytologii – służącej wykrywaniu raka szyjki macicy u kobiet.

– Wyjątkiem są badania z użyciem kolonoskopii (wziernikowania jelita grubego) służące zapobieganiu i wczesnemu wykrywania raka jelita grubego. Pod tym względem przodujemy w Europie – podkreśliła dr Tchórzewska-Korba.

Konsultant krajowy w dziedzinie gastroenterologii prof. Jarosław Reguła niedawno poinformował PAP, że dzięki wykonywanym od 2000 r. przesiewowym badaniom z użyciem kolonoskopii prawie 10 tys. Polaków uchroniono dotąd przed rakiem jelita grubego. W 2010 r., czyli po 10 latach stosowania tego badania, doszło do zahamowania w naszym kraju wzrostu umieralności z powodu tego nowotworu.

Elżbieta Kozik zwróciła uwagę, że bardzo ważne jest również zapobieganie nowotworom za pomocą odpowiedniego stylu życia. – Z badań wynika, że dzięki diecie i większej aktywności fizycznej można zapobiec co drugiej chorobie nowotworowej, a w przypadku raka piersi ryzyko tej choroby można zmniejszyć nawet o 80 proc. – dodała.

– Zachorowalność na nowotwory stale rośnie, jeśli zatem nic nie zrobimy, to za 15 lat liczba wykrywanych rocznie nowotworów może się zwiększyć prawie dwukrotnie – podkreśliła prezes stowarzyszenia Polskie Amazonki Ruch Społeczny.

Elżbieta Kozik powołała się na Światową Organizację Zdrowia (WHO), która prognozuje, że w 2025 r. roczna zachorowalność na nowotwory na świecie zwiększy się z 14,1 mln do 19,3 mln, a w 2035 r. – do nawet 24 mln. Najczęściej wykrywane są nowotwory płuca, jelita grubego oraz piersi u kobiet i prostaty u mężczyzn.

– Z powodu palenia tytoniu Polki częściej umierają na raka płuca niż z powodu raka piersi, który występuję u niech znacznie częściej – mówiła dr Tchórzewska-Korba. – Wynika to z tego, że rak płuca trudno wcześnie wykryć i jest wyjątkowo śmiertelny, najlepszym sposobem na uniknięcie tego nowotworu jest pozbycie się nałogu palenia tytoniu – dodała Kozik.

Przedstawiony podczas śniadania prasowego sondaż opublikowany w raporcie „Choroba nowotworowa – profilaktyka zdrowotna i finansowa” wykazał, że ponad połowa Polaków miała lub ma w rodzinie osobę chorującą na nowotwór. (PAP)

Zbigniew Wojtasiński

Data publikacji; 04.02.2019 r.