Wirusy mogą być przyczyną nietolerancji glutenu
Bezobjawowa infekcja wirusowa może być jednym z pierwszych etapów rozwoju celiakii, uszkadzającej jelita choroby autoimmunologicznej - informuje „Science".
W przebiegu celiakii układ odpornościowy traktuje gluten jako szkodliwe białko – antygen i atakuje go. Uważa się, że choroba ta ma podłoże genetyczne.
Są jednak dowody, że początek celiakii może wiązać się zakażeniem wirusowym. Chodzi o powodujące przeziębienie adenowirusy, rotawirusy, które są przyczyną biegunki oraz wirusa zapalenia wątroby typu C.
Nowe eksperymenty, które przeprowadziła Bana Jabri z Uniwersytetu w Chicago i jej zespół dowiodły, że niektóre wirusy rzeczywiście mogą wywołać celiakię.
W ramach doświadczenia naukowcy karmili małe grupy myszy gliadyną – składnikiem glutenu. Jak się okazało, zakażone wirusem myszy pod dwóch dniach wytwarzały dwa do trzech razy więcej przeciwciał skierowanych przeciwko gliadynie. Według Jabri, reowirus najwyraźniej zmienia sposób, w jaki układ odpornościowy reaguje na gluten, zwykle dobrze tolerowany jako normalny składnik diety, występujący na przykład w pszenicy, życie i jęczmieniu. Gwałtowna reakcja na gluten powoduje niszczący stan zapalny.
Badania wykazały również, że zakażone T1L myszy miały w organizmach od dwóch do czterech razy więcej cząsteczek zapalnych zwanych czynnikiem regulującym interferon (IRF-1). Wysoki poziom tej substancji wykryto w wyściółce jelita dzieci z celiakią i ma ona związek z zapoczątkowaniem choroby.
W porównaniu z innymi składnikami pożywienia gluten jest szczególnie predysponowany do wywoływania problemów immunologicznych, ponieważ trudno ulega strawieniu w jelicie. Najodporniejszym pod tym względem składnikiem glutenu jest gliadyna.
Odkrycia zespołu Bany Jabri mogą wyjaśnić, dlaczego tylko u niewielkiej części osób rozwija się celiakia, która jest stanem znacznie poważniejszym niż nietolerancja glutenu. Genetyczne predyspozycje do zachorowania na celiakię ma w USA 40 proc. populacji, ale choruje tylko 3 proc. z nich – około 3 miliony osób. Prawdopodobnie pozostali nie byli narażeni na działanie wirusa.
Jeśli badania na ludziach potwierdzą uzyskane wyniki, odkrycie może doprowadzić do całkiem nowych sposobów leczenia celiakii. Zespół Jabri pracuje już nad szczepionką, która może zatrzymać infekcję powodującą nietolerowanie glutenu.(PAP)
pmw/ zan/
Data publikacji: 15.04.2017 r.
