Wytyczne ESC 2021: Terapia CRT – (nie)zaskakujące wnioski i zmiany klas wskazań

Terapia resynchronizująca CRT jest to metoda leczenia zaawansowanej niewydolności serca, polegająca na wprowadzeniu do serca elektrod w celu prowadzenia kardiostymulacji obu komór serca. W wybranych przypadkach możliwe jest też prowadzenie kardiostymulacji wyłącznie lewej komory serca.

Nowe wytyczne Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego w zakresie terapii resynchronizującej komentuje prof. Radosław Lenarczyk z Kliniki Kardiologii, Wrodzonych Wad Serca i Elektroterapii Śląskiego Uniwersytetu Medycznego.

Nowe wytyczne Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC) w zakresie elektroterapii kardiologicznej w znacznym stopniu dotyczą terapii resynchronizującej (CRT).

W najnowszych wytycznych jest pięć nowych zaleceń dotyczących CRT. Dwa z pięciu zaleceń dotyczą problemu zapobiegania nagłemu zgonowi sercowemu i wpływu obecności kardiowertera-defibrylatora (ICD) u pacjentów poddawanych resynchronizacji.

Pierwsze zalecenie mówi o tym, że u pacjentów, którzy są kandydatami do implantacji ICD i mają wskazania do stymulacji resynchronizującej, należy zamiast ICD wszczepić układ resynchronizujący z funkcją defibrylacji (CRT-D). CRT-D jest wszczepialnym defibrylatorem do terapii resynchronizacji (CRT) u pacjentów z niewydolnością serca. Urządzenie monitoruje rytm serca, wykrywa nieregularności i koryguje je przez użycie impulsów elektrycznych. Podobnie jak w przypadku wszczepialnego defibrylatora (ICD), CRT-D zatrzymuje zagrażające życiu częstoskurcze i migotania komór stosując relatywnie słabą i bezbolesną stymulację terapeutyczną lub impulsy elektryczne. CRT-D różni się od ICD w taki sposób, że pomaga komorom serca pracować w tandemie. Aby to zrobić, CRT-D posiada trzy elektrody – przewody, które dostarczają energię do serca – w odróżnieniu od dwóch elektrod, jak ma to miejsce w przypadku ICD.

Autorzy zauważają, że do dziś nie ma mocnych jednoznacznych dowodów dotyczących przewagi terapii CRT-D nad CRT-P. CRT-P jest rozrusznikiem do terapii resynchronizacji serca, który nie ma możliwość defibrylacji, jak w przypadku CRT-D.

Co ciekawe, w przeszłości pojawiały się głosy kwestionujące wyższość terapii CRT-D nad samym kardiowerterem-defibrylatorem (ICD). A także badania sugerujące, że terapia CRT może nawet zwiększać arytmogenność.

Autorzy najnowszych zaleceń przeanalizowali najnowsze badania z udziałem ponad 12 tys. pacjentów. Analiza ostatecznie zrehabilitowała terapię CRT-D pod kątem jej wpływu na redukcję śmiertelności nagłej i spowodowanej niewydolnością serca – wykazano redukcję o 19 proc. większą w porównaniu do terapii z użyciem tylko CRT-P.

Drugie zalecenie, które dotyka pacjentów ze wskazaniami do terapii resynchronizującej mówi, że należy poważnie rozważyć zastosowanie terapii CRT-D. Istotne, że zaznacza się, że ostateczna decyzja o wyborze ścieżki terapeutycznej powinna być poprzedzona dyskusją z pacjentem. wnikliwą i kompleksową analizą, opartą na indywidualnej charakterystyce danego pacjenta. Istotne, że im wyższy wiek pacjenta, tym mocniejsza jest rekomendacja na korzyść terapii CRT-P.

Kolejne trzy zalecenia dotyczą pacjentów z migotaniem przedsionków z szybką akcją komór nie kontrolowaną w inny sposób i którzy są potencjalnymi kandydatami do ablacji łącza przedsionkowo-komorowego. Zalecenia różnicują trzy grupy pacjentów w zależności od stopnia upośledzenia funkcji lewej komory.

Podsumowując, nowe zalecenia Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego dotyczące stymulacji i resynchronizacji serca:

• zwracają uwagę na screening (badanie przesiewowe) pacjentów ze wskazaniami do ICD i zaznaczają, że u takich pacjentów należy rozważyć także wskazania do terapii CRT;
• mówią, że należy każdorazowo zindywidualizować wskazania do wszczepienia układu CRT-P vs. CRT-D;
• rozszerzają zalecenia u chorych z migotaniem przedsionków i wskazaniami do ablacji łącza przedsionkowo-komorowego.

Oprac. kat/, fot. freepik.com

Data publikacji: 27.10.2021 r.