Okulary dla głosu: innowacja przywracająca mowę osobom po usunięciu krtani

Konrad Zieliński, doktorant Uniwersytetu Warszawskiego i twórca firmy Uhura Bionics, pracuje nad „Okularami dla Głosu” – urządzeniem wspierającym osoby po utracie krtani. Technologia ma być dyskretna, naturalna i umożliwiać komunikację w codziennych sytuacjach, od rozmów po posiłki.

Konrad Zieliński wygłosił na UW wykład inauguracyjny, w którym połączył nowoczesne technologie z interdyscyplinarnym podejściem do człowieka i jego komunikacji.

Decyzja rektora o powierzeniu mu wystąpienia inauguracyjnego wynikała z jego wcześniejszej działalności naukowej, udziału w międzynarodowych projektach i doświadczenia w łączeniu nauki z biznesem. – Uniwersytet wspiera inicjatywy łączące naukę z innowacjami, a ja wpisuję się w tę ideę – podkreślił Zieliński.

Doświadczenia osobiste, choroba i utrata krtani, zainspirowały go do badań nad komunikacją osób po laryngektomii. – Interesowało mnie wcześniej, jak intonacja i ton głosu wpływają na odbiór treści. Choroba pozwoliła połączyć te zainteresowania z misją poprawy życia innych – wyjaśnił naukowiec.

Jednym z projektów jest urządzenie zwane „Okulary dla Głosu”. Ma umożliwiać mówienie bez użycia rąk, być dyskretne, lekkie i generować głos jak najbardziej zbliżony do naturalnego.

– Technologicznie największym wyzwaniem jest zapewnienie realistycznego brzmienia przy minimalnym zużyciu energii – wskazał Zieliński.

Naukowiec zwrócił uwagę, że wyzwaniem dla osób po laryngektomii są też aspekty społeczne.

– W Polsce spotyka się rzadko osoby używające sztucznej krtani, co wywołuje zdziwienie lub niechęć otoczenia. Potrzebują normalności – by rozmówca słyszał treść, a nie skupiał się na formie – zaznaczył.

Projekt ma również na celu umożliwienie komunikacji podczas posiłków, podnoszenia głosu na odległość oraz integrację z przyszłymi „smart glasses”. W Polsce potencjalnych użytkowników jest kilka tysięcy, co czyni rynek niszowym, ale o dużym znaczeniu społecznym.

Zieliński zwrócił uwagę na znaczenie interdyscyplinarności i etyki badań. – W naszym zespole są antropolożki, filozofki, inżynierowie i projektanci interfejsów. Procedury testujemy najpierw na sobie, by badania pomagały, a nie raniły uczestników – zaznaczył.

Przy okazji pracy nad doktoratem Zieliński opracowuje katalog sytuacji komunikacyjnych osób po utracie głosu, obserwując interakcje w codziennym życiu. Łączy podejście obserwacyjne i eksperymentalne, by zrozumieć doświadczenia człowieka w naturalnym kontekście.

– Wiedza naukowa powinna być współdzielona, a obserwacja człowieka w świecie codziennym jest równie ważna jak badania laboratoryjne. Interdyscyplinarne podejście i nowoczesne technologie mogą przywrócić komfort komunikacji i normalność w życiu społecznym – podsumował naukowiec. (PAP)

Mira Suchodolska, fot. pixabay.com

Data publikacji: 15.10.2025 r.