Szczepionki mRNA przeciwko COVID-19 wywołują odpowiedź immunologiczną, która może pomóc w przeżyciu choroby nowotworowej – sugerują wyniki badań ogłoszone na kongresie Europejskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej (ESMO 2025) w Berlinie.
Naukowcy z MD Anderson Cancer Center (USA) przeanalizowali dane prawie 1000 osób leczonych z powodu zaawansowanego raka skóry i płuc. Jak się okazało, osoby, którym podano szczepionkę mRNA przeciwko COVID-19 w ciągu 100 dni od rozpoczęcia stosowania leków zwanych inhibitorami punktów kontrolnych układu odpornościowego (takimi lekami są na przykład ipilimumab czy niwolumab) żyły prawie dwa razy dłużej niż osoby, które nie zostały zaszczepione w tym czasie.
Spośród 884 osób z zaawansowanym rakiem płuc, którym podano inhibitory punktów kontrolnych, 180 otrzymało szczepionkę mRNA przeciwko COVID-19 w ciągu 100 dni od rozpoczęcia leczenia. Ich czas przeżycia wyniósł około 37 miesięcy, w porównaniu z 20 miesiącami u osób niezaszczepionych.
Ponadto, u 210 osób stwierdzono czerniaka, który zaczął rozprzestrzeniać się na inne części ciała; a 43 z nich zaszczepiono w ciągu 100 dni od rozpoczęcia przyjmowania inhibitorów punktów kontrolnych. Ich czas przeżycia wyniósł około 30 do 40 miesięcy, w porównaniu z 27 miesiącami u osób niezaszczepionych w tym czasie – a ponieważ niektóre z zaszczepionych osób nadal żyły w momencie przeprowadzania analizy, ich czas przeżycia może być jeszcze dłuższy.
Jeszcze przed końcem roku ma się rozpocząć badanie kliniczne, które być może potwierdzi obecne wyniki.
Zdaniem ekspertów w przyszłości możliwe będzie stworzenie szczepionek mRNA, które zoptymalizują odpowiedź immunologiczną na wszelkie nowotwory.
Nasz układ odpornościowy zwalcza wiele nowotworów zanim jeszcze staną się problemem. Niestety, niektóre guzy potrafią „wyłączać” komórki odpornościowe zwane limfocytami T, które zabijają komórki nowotworowe. Jednym z „wyłączników” jest białko PD-1 na powierzchni tych limfocytów T.
PD-1 zostaje wyłączony, jeśli się zwiąże białkiem PD-L1, znajdującym się na powierzchni niektórych komórek. W normalnych warunkach zdrowe komórki są dzięki temu mechanizmowi chronione przed atakiem limfocytów. Jednak wiele „sprytnych” nowotworów produkuje duże ilości PD-L1.
Leki zwane inhibitorami punktów kontrolnych blokują aktywację PD-1 lub innych „wyłączników”, jednak pomagają pacjentowi tylko wówczas, gdy organizm już wysłał do ataku limfocyty T. Dlatego połączenie inhibitorów punktów kontrolnych ze szczepionkami stymulującymi układ odpornościowy do atakowania guzów może być znacznie skuteczniejsze niż każde z tych podejść osobno. (PAP)
Paweł Wernicki, fot.pixabay.com
Data publikacji: 22.10.2025 r.
