Tegoroczny 23. Ogólnopolski Przegląd Twórczości Artystycznej Niepełnosprawnych OPTAN 2021 odbył się w Grudziądzu, w dniach 09-12 września br., pod honorowym patronatem małżonki prezydenta RP Agaty Kornhauser-Dudy. Wzięło w nim udział 60 artystów – osób z niepełnosprawnościami. Organizatorem przedsięwzięcia – jak zawsze – było Centrum Rehabilitacji im. ks. Biskupa Jana Chrapka w Grudziądzu, pod kierownictwem prezes Krystyny Grabowskiej.
Zgodnie z regulaminem przeprowadzono 3 konkursy: piosenkarski „Latarnia”, recytatorski „Widzimy ten sam świat” i konkurs plastyczny „Radość tworzenia radością życia”.
Przesłuchania konkursowe oraz analiza prac przeprowadzone zostały w dniach 10-11 września, podczas których jurorom zaprezentowano utwory piosenkarskie, recytatorskie i prace malarsko-rzeźbiarskie oraz fotografie. Przegląd zakończył się 12 września w grudziądzkim teatrze występem wrocławskiego barda, niewidomego artysty, dziennikarza muzycznego Leszka Kopcia, a także aktorki, tancerki, choreografki i piosenkarki Ewy Kuklińskiej, która była również członkinią jury, oraz Koncertem Laureatów OPTAN 2021.
– Grudziądzkie spotkania to przede wszystkim okazja do zaprezentowania osiągnięć i szansa potwierdzenia wiary we własne siły i talent artystów dotkniętych niepełnosprawnością, ale to również bezcenna lekcja społecznej wrażliwości i pokory dla nas – ludzi w pełni sprawnych. Cieszę się, że mimo ograniczeń udało się zorganizować po raz 23. OPTAN, który staje się za każdym razem prawdziwym kulturalnym świętem – przekazała prezes Centrum, Krystyna Grabowska.
– Jak trudno opisać atmosferę tych paru dni, które spędziliśmy razem, od zapoznania się aż do rozstania! Wspaniali ludzie, wrażliwi, pracowici i z wielkim sercem szukających siebie w sztukach pięknych – malarstwie, muzyce, poezji, rysunku, rzeźbie, grafice czy fotografii. Poprzez sztukę czas ma inny wymiar. Pragnienia i troski zamieniamy w kolory i dźwięki. Spotkania są czymś bardzo, bardzo ważnym, rozmowy towarzyszące, wymiana myśli i doświadczeń, ten czar, magia tworzenia zamienia nas w artystów potrafiących zatrzymać chwile w naszych dziełach –powiedział artysta malarz, grafik Dariusz Syrkowski, profesor ASP w Gdańsku, członek jury konkursu plastycznego.
Kierownik muzyczny wydarzenia Piotr Sawicki, pianista, kompozytor, aranżer, dziękując za zaproszenie do współpracy przy OPTAN podkreślił: – Praca z niepełnosprawnymi podczas OPTAN dała mi okazję do zmierzenia się z własnymi ograniczeniami, brakiem odwagi do pokazywania światu własnej twórczości. Kontakt z wybitnie uzdolnionymi osobami niepełnosprawnymi nasunął pytania o sens życia.
– Przegląd w Grudziądzu to wydarzenie szczególne – dodał inny członek jury, Wojciech Wójcicki, kompozytor, producent, aranżer. – Podczas czterech wrześniowych dni w Grudziądzu unosiły się dobre emocje, ciepło oraz prawdziwie rodzinna atmosfera. Prace malarskie, a także wykonania artystyczne uczestników konkursu dowodzą, że piękno i harmonia ukryte są w każdym z nas – należy tylko dać im szansę prezentacji.
Anna Janosz, dyrektor teatru w Grudziądzu:
– Artyści i twórcy niepełnosprawni pracujący na co dzień w Centrum Rehabilitacji im. ks. Biskupa Jana Chrapka, poprzez muzykę i sztukę spełniają potrzebę artystycznej aktywności, a także współprzeżywania i integracji z gronem osób o podobnych zainteresowaniach. Dzięki przynależności do grona artystów znajdują w sobie życiową pasję i sposób na życie. Jest to nierozerwalnie związane z potrzebą doznawania pozytywnych emocji i poczucia własnej wartości. Wychodząc na scenę czy prezentując swoje prace, zapraszają nas odbiorców do swojego wewnętrznego intymnego świata. Dla nich jest to wielka odwaga, bo przełamując swoje niepełnosprawności, które ograniczają w różny sposób codzienną aktywność, dzielą się swoją wrażliwością i talentami. Piękne jest to, że otwierają swoje niewyczerpane pokłady artyzmu, zdolności, kreatywności, a my jako publiczność możemy wspólnie przeżywać artystyczne chwile i wzruszenia. Dziękuję im za każdy kontakt, wymianę doświadczeń i wszystkie emocje, których doświadczam, dzięki ich cudownym kreacjom na scenie i w galerii – podziękowała A. Janosz.
Agata Krzyżanowska, poetka, literatka, uczestniczka konkursu „Widzimy ten sam świat”:
– Z Centrum Rehabilitacji im. Biskupa Jana Chrapka związana jestem od samego początku istnienia. Na przełomie tych lat dojrzewała moja poezja, ukierunkowałam swoją pracę nad sobą i w trudnych chwilach boksowania się z chorobą i przeciwnościami losu, to przystań, w której znalazłam przyjaciół, wytyczałam sobie kolejne cele. Sport, sztuki plastyczne, rękodzieło, poezja i teatr to płaszczyzny, na których człowiek niepełnosprawny może się w pełni realizować. W akcie tworzenia uwalnia się od bólu, choroby, poznaje swoje możliwości, przekracza wszelkie bariery pozornych niemożliwości, by stanąć przy zdrowym człowieku i niejednokrotnie zawstydzić jego lenistwo, niemoc i bylejakość życia. Co więcej może budować wspólne relacje bez podziału, na zasadach partnerstwa – zapewniała poetka.
– Uczestniczę w Przeglądzie OPTAN od lat, by ocalić siebie. Ćwiczenia oddechowe, lekcje dykcji to także przekraczanie bariery niemocy ciała i próba walki z wrogiem numer jeden – z chorobą, która cały czas próbuje ciebie pokonać. Dopóki walczysz jesteś zwycięzcą. Za mną kolejny Przegląd, kolejne cele, kolejne twórcze plany. I świat nabiera kolorowych barw w szarej rzeczywistości. Wysiłkiem i pracą buduję gmach swego jutra. Rozsiewam kwiaty słów nasycone prawdą istnienia. Rozmawiam z Bogiem i człowiekiem. Cenię sobie umiejętność pisania o rzeczach mniej lub bardziej ważnych. Przegląd OPTAN 2021 – to kolejne chwile wzruszeń, aktywności, dobra. Dni inne niż wszystkie. Dni, które budują tożsamość i nie pozwalają zwątpić i upadać – zaznaczyła z wielką wiarą i mocą A. Krzyżanowska.
„XXIII Ogólnopolski Przegląd Twórczości Artystycznej Niepełnosprawnych OPTAN 2021 za nami. Czekaliśmy na niego długo, ponieważ z przyczyn pandemicznych odwołano jego ubiegłoroczną edycję. Przyjeżdżając z różnych zakątków Polski do Grudziądza wypatrujemy BURSY – naszego miejsca zakwaterowania i dobrego wyżywienia. Panuje tam ulotna, magiczna, twórcza atmosfera” – opisała wydarzenie Elżbieta Pyra – mama jednego z uczestników. „Cztery dni Przeglądu to „Święto Sztuki”, podczas którego zapominamy o ograniczeniach. Mamy świetną okazję do integracji. Nawiązują się przyjaźnie i kontakty”.
W dalszym fragmencie pisma czytamy, że „przede wszystkim, bezcenny jest bezpośredni kontakt z autorytetami. Udział profesorów z gdańskiej ASP: Magdaleny Hanysz-Stefańskiej i Dariusza Syrkowskiego oraz wybitnych artystów polskiej sceny m.in. Ewy Kuklińskiej i prof. Barbary Dziekan-Vajdy świadczy o randze i znaczeniu tego jedynego w swoim rodzaju wydarzenia artystycznego dla osób z niepełnosprawnością”.
E. Pyra pozytywnie ocenia również prezentacje uczestników konkursu wokalnego. Podkreśla, że „posiadają rzetelne podstawy warsztatowe, co przekłada się na bardzo wysoki poziom konkursu. Własny akompaniament: fortepian, gitara, skrzypce. Często wyższe wykształcenie. Również recytatorzy prezentowali ciekawe interpretacje tekstów, niejednokrotnie własnych. Życzliwość oceniających, profesjonalnych artystów, ich cenne wskazówki dawały wiarę we własne siły i są motorem dalszego działania./…/ W konkursie plastycznym można zaobserwować, jak z roku na rok, wiele osób biorących systematycznie udział konsekwentnie rozwija się, doskonali. Zarysowują się coraz wyraźniej osobowości twórcze”.
Autorka pisma wskazuje, że „efekt świeżości sprawiła nowa dziedzina konkursowa – fotografia. Pojawiły się zdjęcia z motywami architektonicznymi i pejzażowymi wybijające się oryginalnością i zaskakującą prostotą. Radością dla wszystkich uczestników OPTAN-u była wystawa malarstwa artystów Teatru Życia. Świetna koncepcja wystawy, na której reprezentowane były wielorakie trendy…”
Podsumowując zwraca uwagę, że „niezmiennie ogromnym przeżyciem jest uroczysta gala w teatrze kończąca Ogólnopolski Przegląd. Po części oficjalnej koncert.
Dreszcz emocji przed werdyktem jury… Rozdanie nagród i nadzieja spotkania się za rok”. Wyraża również opinię, że to „wielka determinacja i ogromna praca prezes Krystyny Grabowskiej, wolontariuszy i ludzi dobrej woli sprawiła, że XXIII Ogólnopolski Przegląd Twórczości Artystycznej Niepełnosprawnych jak zawsze potwierdził swoją istotną, wysoką rangę.
Dodajmy, że nagrodę pieniężną Grand Prix w wysokości równowartości 1000 euro oraz statuetkę ufundował zarząd Stowarzyszenia Artystów Wykonawców Utworów Muzycznych i Słowno-Muzycznych SAWP. Pozostałe nagrody zostały sfinansowane ze środków PFRON i Starostwa Powiatowego w Grudziądzu.
Na podstawie materiałów organizatora oprac. IKa, fot. archiwum Centrum Rehabilitacji im. Biskupa Jana Chrapka
Nagrodzono laureatów
Konkurs plastyczny „Radość tworzenia radością życia”
1. miejsce – Małgorzata Wasążnik – Grudziądz
- miejsce – Krystyna Woch-Majchrzak – Pabianice
- miejsce – Henryk Ciesielski – Poznań
Wyróżnienie Prezydenta Grudziądza:
– Waldemar Pyra – Włocławek
Konkurs recytatorski „Widzimy ten sam świat”
- miejsce – Magdalena Maternicka – Gdynia
- miejsce – Iwona Piendyk – Grudziądz
- miejsce – Wiktoria Giec – Wejherowo
Konkurs piosenkarski „Latarnia”
Grand Prix – Milena Wiśniewska – Malbork
- miejsce – Agnieszka Seweryniak – Grudziądz
- miejsce – Ewa Domańska – Warszawa
- miejsce – Wojciech Ławnikowicz – Wrocław
Wyróżnienia Prezydenta Grudziądza:
– Barbara Bandurska – Grudziądz
– Sylwia Paszkiewicz- Garczarek – Zambrów
– Milena Jakubowska – Zbąszynek
Nagroda jury konkursu piosenkarsko – recytatorskiego
– Bartosz Dul – Grudziądz
Projekt współfinansowany ze środków:
- Centrum Rehabilitacji im. ks. biskupa Jana Chrapka
- Teatr Życia im. ks. biskupa Jana Chrapka
- Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
- Urząd Miejski w Grudziądzu
- Województwo Kujawsko-Pomorskie
- Powiat Grudziądzki
Partnerzy:
- Maciej Glamowski Prezydent Grudziądza
- Stowarzyszenie Artystów Wykonawców Utworów Muzycznych i Słowno-Muzycznych
- ZAiKS
- PZU Fundacja
Data publikacji: 14.10.2021 r.
