Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla Młodzieży Niewidomej i Słabowidzącej w Chorzowie to placówka, w ramach której działają: szkoła podstawowa i szkoły ponadpodstawowe oraz internat. Kształceniu zawodowemu towarzyszy równolegle kompleksowa rewalidacja realizowana w postaci zajęć rehabilitacyjnych, takich jak: orientacja przestrzenna, pismo punktowe Braille’a, usprawnianie fizyczne, rewalidacja społeczna i usprawnianie widzenia.
Ośrodek dysponuje bardzo dobrze wyposażoną salą gimnastyczną oraz nowo powstałym boiskiem wielofunkcyjnym, które powstało dzięki dofinansowaniu Unii Europejskiej
W ramach organizacji czasu wolnego proponuje się zajęcia sportowe, turystyczne, muzyczne, kulturalno-oświatowe i komputerowe. Są także zajęcia usprawniające koordynację wzrokowo-ruchową. Prowadzone są w klasach jeden-siedem przez instruktora Pawła Zaufala.
– Gry i zabawy ruchowe rozwijają u wychowanków takie cechy motoryki jak zręczność, szybkość, wytrzymałość czy siłę. Kształcą myślenie, uwagę, wyobraźnię, pamięć, wyczucie manualne, zmysł kinestetyczny. Szczególne znaczenie mają dla rozwoju orientacji przestrzennej, dzieci stają się wówczas odważne i bardziej śmiałe.- stwierdził Paweł Zaufal.
– Dzieciaki chętnie przychodzą na te zajęcia, bo to co innego niż szkoła. Pan Paweł prowadzi je w taki sposób, że nawet nastolatki z siódmej klasy ćwiczą i lubią te zajęcia. – powiedziała nauczycielka klas 1-3, Patrycja Kuleta.
Ośrodek funkcjonuje od 2001 roku, a szkoła podstawowa jest w tej placówce od pięciu lat i postawiło to nowe wyzwania przed opiekunami. Obok bardzo częstych deformacji aparatu ruchu stwierdza się u dzieci niewidomych pewne opóźnienie w rozwoju motorycznym. Ogólnie trzeba stwierdzić, że dzieci niewidome nie osiągają takiego poziomu ogólnego rozwoju motorycznego jak dzieci widzące; poziom ten jest u nich znacznie obniżony, choć sprawę trzeba traktować bardzo indywidualnie. Przejawia się to zarówno w precyzji (dokładności), jak też tempie wykonywania różnych ruchów i czynności. W szczególności odnosi się to do ruchów docelowych, kierowanych na określony cel w przestrzeni.
Opóźnienie rozwoju motorycznego u dzieci niewidomych dotyczy zarówno rozwoju czynności lokomocyjnych, jak też manipulacyjnych. Dzieci niewidome nie tylko później siadają, wstają, zaczynają chodzić, ale umiejętności te nie osiągają takiego poziomu sprawności jak u dzieci widzących. Odnosi się to także do bardziej złożonych form przemieszczania się w przestrzeni, jak: skakanie, bieganie, wspinanie się itd. O ile chodzi o rozwój czynności manipulacyjnych, a więc wyciąganie rączek w kierunku przedmiotu, chwytanie go, manipulowanie nim, koordynowanie ruchów obu rąk itp., to również w tym względzie dzieci niewidome wykazują pewne opóźnienie w stosunku do dzieci widzących.
– Są rozpoznawane potrzeby uczniów i panie pracujące z dzieciakami określają co im jeszcze jest potrzebne. Powstał właśnie taki pomysł żeby usprawnić ich motorykę dużą poprzez ćwiczenia ruchowe z towarzyszeniem muzyki. Jesteśmy otwarci na różne nowe formy zajęć i wprowadzamy je, aby wszechstronnie pomóc naszym dzieciom – stwierdził z-ca dyrektora placówki, Tomasz Żak – Mamy świetną, zaangażowaną kadrę, która współpracuje z młodzieżą i świetnie ją rozumie.
– Mamy kłopoty lokalowe, brakuje nam sal na różne zajęcia, które moglibyśmy prowadzić. Dbamy jednak żeby budynek był jak najlepiej przystosowany do specyficznych potrzeb naszych uczniów. Na przykład kolory ścian-muszą być kontrastowe, na schodach są taśmy fluoroscencyjne, dysponujemy powiększalnikami do ułatwiania czytania, mamy podręczniki dostosowane dla słabowidzących, ale i podręczniki pisane brajlem dla niewidzących. Mamy także zajęcia usamodzielniające, aby nasi absolwenci byli jak najbardziej niezależni po opuszczeniu ośrodka, na przykład są zajęcia poruszania się z białą laską – wyjaśnia dyrektor ośrodka, Sebastian Biały.
– Pracujemy nad rozruszaniem ciała poprzez zabawę. Uczę inaszych podopiecznych otwartości i tego, że poprzez wygłupianie można się pośmiać, nie złościć się. Uczą się też występować przed publicznością, ćwiczymy ich poczucie wartości i pewności siebie. – tłumaczy prowadzący zajęcia ruchowe, Paweł Zaufal.
Czy tylko dzieci widzące mogą się dobrze bawić? Oczywiście, że nie! Warto organizować zabawy w formie gry lub współzawodnictwa, które dają dzieciom radość i poczucie wolności.
Tekst i fot. Ewa Maj
Data publikacji: 09.10.2023r.
