Zmiany w systemie wsparcia uczniów z ADHD zapowiada MEN

Art. 70 Konstytucji RP przyznaje każdemu prawo do nauki oraz zobowiązuje władze publiczne do zapewnienia obywatelom powszechnego i równego dostępu do wykształcenia. A na podstawie Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych, Polska zobowiązała się do zapewnienia osobom z niepełnosprawnościami dostępu do wykształcenia bez dyskryminacji i na zasadach równych szans.

W świetle zaś preambuły Prawa oświatowego szkoła powinna zapewnić każdemu uczniowi warunki niezbędne do jego rozwoju, przygotować go do wypełniania obowiązków rodzinnych i obywatelskich w oparciu o zasady solidarności, demokracji, tolerancji, sprawiedliwości i wolności.

Niestety w obecnym systemie tylko część uczniów ze zdiagnozowanym ADHD może dziś liczyć na wsparcie w trakcie nauki w szkole. Dotyczy to głównie dzieci, które oprócz tego zaburzenia mają jeszcze jakąś inną „specjalną potrzebę edukacyjną”. W pozostałych przypadkach można ubiegać się o opinię dokumentującą diagnozę hiperkinetycznego zaburzenia zachowania. Dokument ten nie uprawnia jednak do odpowiedniego wsparcia, w tym uzyskania środków finansowych na ten cel.

Obecne przepisy pozwalają dyrektorom szkół uzyskać pieniądze na specjalne kształcenie ucznia z ADHD tylko wtedy, gdy ma on dodatkowo orzeczenie o zagrożeniu niedostosowaniem społecznym lub orzeczenie o niedostosowaniu społecznym.
Efekt jest taki, że tylko część uczniów z ADHD korzysta ze specjalnego kształcenia w swojej szkole, reszta musi funkcjonować tak, jak wszyscy uczniowie.

RPO poprosił MEN o o wskazanie, czy analizowano kwestię umożliwienia uzyskiwania przez uczniów z ADHD orzeczeń o potrzebie kształcenia specjalnego wyłącznie na podstawie diagnozy stwierdzającej hiperkinetyczne zaburzenia zachowania oraz czy zbadano kwestię dostosowania wysokości subwencji do kosztów zwiększenia dostępności procesu edukacji dla uczniów z ADHD.

W odpowiedzi na pismo od RPO wiceminister edukacji Izabela Ziętka zapowiedziała „kompleksową zmianę systemu wsparcia dzieci i uczniów o różnym poziomie funkcjonowania, w tym dzieci z ADHD”.

Prace są na dość zaawansowanym etapie. – Aktualnie trwa analiza wyników projektów zakończonych w 2023 r. i 2024 r. pod kątem przygotowania propozycji przepisów oraz kolejnych działań wspierających szkoły, które już obecnie realizują zadania w zakresie kształcenia i udzielania wsparcia uczniom przejawiającym różne potrzeby rozwojowe i edukacyjne, w tym uwarunkowane ADHD – zapowiedziała wiceminister.

Projekt ma też uwzględniać uwagi i postulaty skierowane do ministerstwa od instytucji, organizacji pozarządowych, dyrektorów i nauczycieli placówek edukacyjnych, a także rodziców dzieci cierpiących na ADHD. Następnie zostanie poddany konsultacjom społecznym.

Nie ma precyzyjnych danych na temat tego, ile dzieci w Polsce ma zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, potocznie zwany ADHD. Eksperci szacują jednak, że z tym zaburzeniem zmaga się około 8 proc. uczniów szkół podstawowych i około 6 proc. nastolatków.

Info: RPO, oprac. jotka/, fot. pixabay.com

Data publikacji: 07.08.2024 r.