RPO: wciąż powszechny problem z dostępem do lokali wyborczych dla osób z niepełnosprawnościami

Problem z dostępem do lokali wyborczych dla osób z niepełnosprawnościami jest wciąż powszechny; tylko w 14 proc. lokali nie znaleziono naruszeń przepisów w tej kwestii – wynika z kontroli rzecznika praw obywatelskich. RPO apeluje do samorządów o dostosowanie lokali wyborczych na następne wybory.

22 stycznia na stronie RPO opublikowano wnioski z kontroli przeprowadzonej w 2024 roku w lokalach wyborczych działających podczas wyborów samorządowych i wyborów do Parlamentu Europejskiego. Kontrola dotyczyła dostępności lokali dla osób z niepełnosprawnościami; wymogi dostępności są regulowane rozporządzeniem Ministerstwa Infrastruktury z 2011 roku.

„Jednak – jak ustaliły osoby zaangażowane w kontrolę – pomimo 13 lat obowiązywania szczegółowych przepisów w tym zakresie problem z ich przestrzeganiem nadal powszechnie występuje” – czytamy. RPO wskazuje, że jedynie w 14 proc. z 487 sprawdzonych w całym kraju lokali wyborczych nie znaleziono żadnych naruszeń przepisów.

Jak czytamy, podczas kontroli wykazano, że „w otoczeniu 25 proc. lokali wyborczych znajdowały się bariery utrudniające dotarcie do budynku, w którym mieścił się lokal”. „W niemal połowie (48 proc.) brakowało dodatkowego oświetlenia skierowanego bezpośrednio na miejsce do pisania. Z kolei 41 proc. lokali nie zapewniło odpowiednio dostosowanych dwóch wysokości miejsca do głosowania w przestrzeni zapewniającej tajność głosowania dla osób z niepełnosprawnościami (41 proc.)” – wyliczono w komunikacie.

Wśród innych naruszeń wskazano np. kwestie zbyt wysokich urn wyborczych, nieodpowiednich wysokości zawieszenia obwieszczeń i informacji PKW lub braku nawierzchni przeciwpoślizgowych.

„Ponadto problemem okazał się brak znajomości treści Rozporządzenia przez członków obwodowych komisji wyborczych. 24 proc. z nich stwierdziło, że podczas szkoleń nie było mowy o Rozporządzeniu, a 27 proc. przyznało, że nie zna lub nie rozumie wymogów dostępności lokalu wyborczego dla osób z niepełnosprawnościami” – zauważa również RPO.

W związku z wynikami kontroli, jak przekazało Biuro RPO, zastępca rzecznika Stanisław Trociuk zwrócił się do ponad 80 samorządów o dostosowanie lokali wyborczych podczas najbliższych wyborów – tj. wyborów prezydenckich w maju tego roku.

Autorzy raportu podkreślają „konieczność przywiązywania większej wagi do kwestii przygotowania lokalu wyborczego przez wójtów, burmistrzów i prezydentów miast. Mowa o odpowiedniej infrastrukturze i narzędziach do przeprowadzenia głosowania w sposób dostępny dla osób z niepełnosprawnościami. Istotne są również działania szkoleniowe w tym zakresie skierowane do członków obwodowych komisji wyborczych” – czytamy.

Ponadto, jak oceniono, „zmian wymagają nawet same przepisy, które powinny zostać przeformułowane, aby były w pełni zrozumiałe dla członków komisji, a także uzupełnione o kilka kwestii, których obecnie brakuje, a są poruszane przez osoby z niepełnosprawnościami”. (PAP)

mml/ itm/, fot.pixabay.com

Data publikacji: 22,01.2025 r.