Fruktoza zwiększa ryzyko stanu zapalnego, ułatwiając zadanie bakteriom

Nawet krótkotrwałe, wysokie spożycie fruktozy zwiększa stężenie receptorów, z którymi mogą wiązać się toksyny bakteryjne – informuje pismo „Redox Biology”.

Fruktoza to cukier prosty, który naturalnie występuje w owocach i miodzie. Jest składnikiem sacharozy (cukru stołowego) i syropu glukozowo-fruktozowego. Słodsza od glukozy fruktoza jest często stosowana w przemyśle spożywczym, głównie w produkcji napojów, słodyczy i innych przetworzonych produktów. Nadmierne spożycie fruktozy, szczególnie w formie przetworzonej, może prowadzić do negatywnych skutków zdrowotnych, takich jak otyłość, insulinooporność, czy choroby serca – tym bardziej, że po jej spożyciu bardziej chce się jeść.

Zespół prof. Iny Bergheim z Wydziału Nauk Żywieniowych Uniwersytetu Wiedeńskiego (Austria) po raz pierwszy udowodnił, że monocyty – ważne komórki odpornościowe krwi, po spożyciu fruktozy silniej reagują na toksyny bakteryjne – ale nie jest to reakcja korzystna dla ludzkiego organizmu.

Choroby zakaźne wywoływane przez bakterie i wirusy nadal należą do najczęstszych przyczyn zgonów na świecie. W dwóch niezależnych badaniach z randomizacją z udziałem zdrowych dorosłych austriaccy naukowcy zbadali, w jaki sposób spożycie napojów słodzonych fruktozą wpływa na odpowiedź immunologiczną w porównaniu z napojami z glukozą. Aby zbadać mechanizmy molekularne, przeprowadzili także eksperymenty z izolowanymi monocytami i hodowlami komórkowymi.

Jak się okazało, stężenie receptorów dla niektórych toksyn bakteryjnych wzrasta, czyniąc organizm bardziej podatnym na stany zapalne.

Naukowcy byli w stanie zaobserwować, że spożycie fruktozy – w przeciwieństwie do spożycia glukozy – prowadziło do wzrostu stężenia receptora typu Toll 2 w monocytach. Receptor typu Toll 2 reguluje między innymi odpowiedź immunologiczną.

Wyższemu stężeniu towarzyszyła zwiększona wrażliwość monocytów na toksynę bakteryjną: kwas lipotejchojowy. „Stężenie receptorów takich toksyn w organizmie wzrosło, co oznacza, że wzrosła odpowiedź zapalna” — wyjaśniła prof. Bergheim.

„Te odkrycia wnoszą istotny wkład w zrozumienie, w jaki sposób poszczególne składniki żywności, a w szczególności fruktoza, mogą wpływać na układ odpornościowy” — podkreśliła Bergheim. – „Wskazuje to, że nawet krótkotrwałe, wysokie spożycie fruktozy u zdrowych osób może wpływać na układ odpornościowy i zwiększać stan zapalny”.

Przyszłe badania powinny wyjaśnić długoterminowe skutki przewlekłego zwiększonego spożycia fruktozy na układ odpornościowy i podatność na infekcje, szczególnie w grupach ryzyka, na przykład z cukrzycą typu II lub stłuszczeniem wątroby. „Od dawna podejrzewa się, że cukier, zwłaszcza fruktoza w słodkich napojach i słodyczach, zwiększa ryzyko rozwoju chorób metabolicznych – należy to zbadać” – wskazała Bergheim. (PAP)

Paweł Wernicki, fot. freepik.com

Data publikacji: 26.05.2025 r.