Cywilizacyjne wyzwania niepełnosprawności – panel dyskusyjny na „Krynica Forum’22 – Wzrost i Odbudowa” z udziałem ekspertów

Czym w nowoczesnym świecie jest niepełnosprawność, w jaki sposób system wsparcia postrzega niepełnosprawność, jakie duże wyzwania cywilizacyjne stoją obecnie przed nami – powyższe pytania były tematem do dyskusji ekspertów na panelu poświęconym problematyce osób z niepełnoprawnościami.

20 października, w drugim dniu trwającego „Krynica Forum ’22 – Wzrost i Odbudowa” odbył się panel dyskusyjny pn.  „Cywilizacyjne wyzwania niepełnosprawności” z udziałem Marty Mordarskiej  – radnej województwa małopolskiego, a zarazem dyrektora Małopolskiego Oddziału PFPON, prof. dr hab. Elżbiety Zakrzewskiej-Manterys – socjologa w Instytucie Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego i Doroty Korycińskiej – prezes zarządu Ogólnopolskiej Federacji Onkologicznej.

Panelistki rozpoczęli dyskusję odpowiadając na pytanie czym w nowoczesnym świecie jest niepełnosprawność.

– Nie jest łatwo odpowiedzieć na to pytanie  – rozpoczęła swoją wypowiedź prof. dr hab. Elżbieta Zakrzewskiej-Manterys, dodając – sam wyraz „niepełnosprawność” stosunkowo niedawno pojawił się w naszym słowniku. Dziś może nas dziwić, że przez setki lat nie istniało słowo, które w sposób zbiorczy obejmowałoby tych ludzi, których dziś określamy jako „niepełnosprawnych”. Z socjologicznego punktu widzenia słowo „niepełnosprawność” jest empirycznie puste i nic nie znaczy. To osoba, która zostaje włożona w kontekst niepełnosprawności. Jednakże, ten wyraz nie dotyczy ludzi, ale dystansu jaki dzieli część ludzi od innych. Niepełnosprawny to osoba, która w oczach innych funkcjonuje jako niepełnosprawna. Ponieważ nie jest to terminologia, która określa w sposób właściwy danego człowieka mamy poczucie, że coś „zgrzyta” w tym pojęciu, a o tym zgrzycie niech świadczy to, że bardzo często doprowadza on do zmiany terminologii. Dziś już nie mówimy „osoba niepełnosprawna”, ale „osoba z niepełnosprawnością”.

Włączając się do dyskusji Dorota Korycińska – prezes zarządu Ogólnopolskiej Federacji Onkologicznej opowiedziała o problemach osób chorych borykających się z odrzuceniem społecznym ze względu na swoją widoczną niepełnoprawność spowodowaną chorobami czy genetycznymi uwarunkowaniami i zwróciła uwagę, że warto odpowiedzieć na pytanie jaką definicję niepełnosprawności przyjmiemy i czy my, jako społeczeństwo, potrafimy dokonać akceptacji takich osób i wczuć się w potrzeby ludzi z niepełnosprawnościami, poprzez minimalizowanie ich dyskomfortu z powodu skutków jakie przynosi im choroba.

Odnosząc się do pytania w jaki sposób państwo tworzy system wsparcia nad osobami z niepełnosprawnościami i w jaki sposób postrzega niepełnosprawność z punktu widzenia ustawodawcy i decydenta, Marta Mordarska, radna województwa małopolskiego powiedziała: – Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, który reprezentuję jako dyrektor oddziału małopolskiego, na podstawie przepisów ustawowych i zadań, które z mocy prawa zostały przypisane do tej instytucji, skupia się na rehabilitacji społecznej i zawodowej osób z niepełnosprawnościami. Za tymi ustawowymi sformułowaniami kryje się cała paleta różnych zajęć, warsztatów, terapii, szkoleń, które mają na celu przywrócić radość życia osobom z niepełnosprawnościami i pomóc im w codziennym funkcjonowaniu. Działania te pomagają osobom z niepełnosprawnościami m.in. poprzez znalezienie nowego miejsca pracy, bądź wrócenie do aktywności zawodowej, a także podjęcie każdej innej aktywności, jak również budowanie nowych relacji z otoczeniem czy kontaktu z samym sobą.

Następnie Marta Mordarska odnosząc się do wypowiedzi poprzednich panelistek dodała, że na przestrzeni lat społeczeństwo poszerzyło swoją wiedzę na temat różnych form niepełnosprawności, jak również o tym jak możemy z nią żyć, funkcjonować na co dzień, uczyć się. Zaznaczyła również, że pomoc instytucjonalna obejmuje wsparcie dla rodzin, w których pojawia się osoba z niepełnoprawnością i różnymi potrzebami. Podkreśliła, że w Polsce w ostatnich latach nastąpiły duże zmiany, społeczeństwo odbyło długą drogę w kierunku większej akceptacji tych osób. Dziś całe mnóstwo środków kieruje się na aktywizację społeczną, która odnosi bardzo pozytywne skutki nie tylko dla osób z niepełnosprawnościami, ale i dla całego społeczeństwa.

Na zakończenie panelistki dokonały próby odpowiedzi na pytanie, co jest dużym wyzwaniem cywilizacyjnym w kontekście osób z niepełnosprawnościami. Jak wspólnie podkreślały, wraz z wydłużającym  się życiem osób z niepełnosprawnościami, społeczeństwo stoi przed nowymi wyzwaniami i koniecznością tworzenia nowych programów społecznych, które miałyby na celu stworzenia nowych dobrych warunków dla osób z niepełnosprawnością w kontekście bytowym, społecznym i wieloma innymi aspektami po odejściu ich rodziców czy opiekunów, by mogły się cieszyć względnie dużą samodzielnością, a zarazem były zaopiekowane  w sposób odpowiedni do stopnia ich niepełnosprawności.

Info: Biuro Prasowe UMWM / AKK

Data publikacji: 21.10.2022 r.