Czy będą specjalne uprawnienia dla osób najmniej samodzielnych?

Pierwsze czytanie poselskiego projektu nowelizacji ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych odbyło się w czwartek, 19 marca na posiedzeniu sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny.
Jak tłumaczyła w imieniu wnioskodawców przewodnicząca Parlamentarnej Grupy ds. Autyzmu Katarzyna Hall (PO), obecnie nie ma możliwości formalnego wyodrębnienia grupy niepełnosprawnych, która jest najmniej samodzielna, stąd propozycja wypracowania formularza kwalifikującego do specjalnego wsparcia.

Dodała, że projekt inspiruje się rozwiązaniami oświatowymi, gdzie są zróżnicowane wysokości dotacji, uzależnione od stopnia zaburzeń i indywidualnych potrzeb.
Zaznaczyła, że obecnie istnieją formy wsparcia dla tej grupy, ale nie zawsze trafiają one do osób najbardziej niesamodzielnych, bo system ich nie rozróżnia. Wskazywała np. na takie formy jak miejsca integracji społecznej i zawodowej, różne rodzaje wspomaganego mieszkalnictwa. Obecnie, jak mówiła, często okazuje się, że te miejsca nie trafiają do osób najbardziej potrzebujących, bo nie ma możliwości zróżnicowania środków stosowanie do wymaganego wsparcia.
Podkreśliła, że przedstawiona propozycja jest zgodna z postulatami przedstawicieli środowisk osób niepełnosprawnych i organizacji pozarządowych zajmujących się ich problemami.

Pełnomocnik rządu ds. osób niepełnosprawnych, wiceminister pracy i polityki społecznej Jarosław Duda poinformował, że w pełni popiera ten projekt. Zaznaczył, że jest to tylko jeden z elementów systemu orzekania, który docelowo ma zostać gruntownie zreformowany. Przekonywał, że propozycja ta zawiera zmiany niezbędne chociażby z tego względu, że umożliwią one wsparcie środowisk do tej pory wykluczanych i stygmatyzowanych, czyli osób z autyzmem. Podał przykład warsztatów terapii zajęciowej, na których ta grupa często się nie odnajduje, bo potrzebuje indywidualnego traktowania, które przy obecnym modelu finansowania nie jest możliwe. – Chcemy zindywidualizować pomoc, nikogo nie wykluczać – mówił.

Stanisław Szwed (PiS) miał wątpliwości, czy takie rozwiązania nie pogorszą sytuacji innych grup niepełnosprawnych. Beata Mazurek (PiS) zgłosiła wniosek o wysłuchanie publiczne, argumentując, że projekt był zbyt wąsko konsultowany, a tego rodzaju zmiany powinny być tworzone przy udziale osób zainteresowanych. Nie zyskał on jednak poparcia komisji.
Projekt został skierowany do dalszych prac w specjalnie powołanej podkomisji.

Projektowana nowela wprowadza również inne zmiany, np. dotyczące ulg i uprawnień osób, którym przysługują one na podstawie orzeczenia organu rentowego, np. ZUS. Podyktowane jest to częstymi sygnałami o rozbieżnościach pomiędzy aktualnym stanem osoby, a tym, co faktycznie ma w orzeczeniu.
Orzeczenia, które kwalifikują do odpowiednich grup zdolności lub niezdolności do pracy, nadal będą się przekładały na stopnie niepełnosprawności, jednak uchylony ma zostać artykuł, który pozwala osobie legitymującej się orzeczeniem organu rentowego uzyskać wskazania do ulg i uprawnień. Osoba, która dziś ma wyłącznie takie orzeczenie, po wejściu w życie nowelizacji będzie musiała wystąpić do specjalnego zespołu ds. orzekania o wydanie innego orzeczenia, w którym zostaną ustalone przysługujące jej uprawnienia, i dopiero z tym dokumentem będzie się mogła ubiegać o wsparcie, które na jego podstawie przysługuje, np. kartę parkingową. (PAP)

Data publikacji: 20.03.2015 r.