Igrzyska Europejskie. Z sukcesami i ograniczoną dostępnością

Za nami III Igrzyska Europejskie Kraków-Małopolska 2023. Podczas nich nie zabrakło akcentów związanych ze sportem osób z niepełnosprawnościami. Jedną z imprez towarzyszących był turniej Ligi Narodów Dywizji A w ampfutbolu. Wśród osób odpalających znicz Igrzysk Europejskich znalazł się ampfutbolista Marcin Oleksy. We wspinaczce sportowej na czas zwyciężyła Natalia Kałucka, która praktycznie nie widzi na jedno oko. Mówiono, że kibice może zobaczą więcej dyscyplin sportu OzN. Natomiast organizacje pozarządowe zwróciły uwagę na ograniczoną dostępność. Pod koniec lipca zostało wysłane pismo w tej sprawie.

50 medali (13 złotych, 19 srebrnych i 18 brązowych) zdobyła reprezentacja Polski podczas III Igrzysk Europejskich Kraków-Małopolska 2023. Biało-Czerwoni zajęli szóste miejsce w klasyfikacji medalowej. W niej zwyciężyły Włochy (100: 35-26-39) przed Hiszpanią (57: 21-17-19) i Ukrainą (41: 21-12-8). Impreza została zorganizowana 21 czerwca-2 lipca w trzynastu miastach. W województwie małopolskim, oprócz Krakowa, były to Krynica-Zdrój, Krzeszowice, Myślenice, Nowy Sącz, Nowy Targ, Oświęcim, Tarnów i Zakopane. Ponadto zawody odbyły się w Bielsku-Białej, Chorzowie, Rzeszowie oraz we Wrocławiu.

W rywalizacji wzięło udział ok. 7 tys. sportowców, którzy reprezentowali 48 państw i ekipę uchodźców. Program Igrzysk Europejskich objął 29 dyscyplin. W dwunastu z nich stawką były medale mistrzostw Europy, a w dziewiętnastu – kwalifikacje do Letnich Igrzysk Olimpijskich w Paryżu w 2024 r. Dodatkowo zorganizowano kilka imprez towarzyszących, m.in. Mistrzostwa Europy par w szachach błyskawicznych, Europejski Festiwal Biegowy, 14. Wyścig Górski Limanowa czy 11. Rajd Polski Historyczny. W tym gronie znalazł się też turniej Ligi Narodów dywizji A w ampfutbolu.

– To ma ogromne znaczenie dla całego sportu ludzi z niepełnosprawnościami. Przy Igrzyskach kontynentalnych nie było do tej pory nigdy takiego wydarzenia. Dzięki naszej współpracy i uporowi, udało się wprowadzić ten projekt w życie. To jest kolejny krok, który umacnia pozycję ampfutbolu w sportowym świecie – powiedział „NS” Janusz Kozioł, pełnomocnik prezydenta Krakowa ds. rozwoju kultury fizycznej oraz wiceprezes spółki Igrzyska Europejskie 2023.

Piłka w grze
Ampfutbolowa Liga Narodów jest nowym przedsięwzięciem. Pierwszy w historii turniej w ramach tych rozgrywek został zorganizowany 16-18 czerwca w Krakowie. Na stadionie Prądniczanki wystąpiły 4 najlepsze europejskie reprezentacje. Zagrały systemem każdy z każdym.

– Idea Ligi Narodów sprawdziła się w 200 proc Widać było po mistrzach świata – Turkach, Anglikach, Polakach i Hiszpanach, jak ważne są to dla nich rozgrywki. Poziom meczów był niezwykle wysoki, nie można tego porównywać w żaden sposób do spotkań towarzyskich, które też są fajne – stwierdził Mateusz Widłak, prezes Polskiego Związku Amp Futbol i prezydent EAFF (Europejska Federacja Ampfutbolu).

Najlepsza w turnieju okazała się Anglia, która wygrała wszystkie swoje mecze. Polska rozpoczęła zmagania od efektownego zwycięstwa z Hiszpanią 4:0. Kolejnego dnia Biało-Czerwoni przegrali z Anglią 1:2, choć objęli prowadzenie na początku spotkania. Stawką pojedynku z Turcją było drugie miejsce. Naszej kadrze wystarczał do tego remis. Po czterech minutach gry Polacy przegrywali z mistrzami świata 0:2. Jednak jeszcze w pierwszej połowie doprowadzili do wyrównania. W końcówce spotkania stracili bramkę. Porażka 2:3 oznaczała trzecie miejsce za Turcją, a przed Hiszpanią.

– Zwłaszcza ten ostatni mecz był genialny do oglądania, choć na koniec może nie dla kibica polskiego. Na pewno to, że turniej jest imprezą towarzyszącą, ma znaczenie dla promocji ampfutbolu. Dla nas to duży krok do przodu – dodał Mateusz Widłak.

Jak podkreślił Janusz Kozioł, stadion Prądniczanki jest małym domem reprezentacji ampfutbolowej. Kibice nigdy nie zawodzą na tym obiekcie. Na meczu z Turcją zajęli prawie wszystkie miejsca. Przyszli dla reprezentacji, ale też pożegnać jej wieloletniego kapitana ­– Przemysława Świercza, który po raz ostatni w karierze zagrał w narodowych barwach. Przez cały weekend można było podziwiać nagrodę FIFA Puskas Award. Pod koniec lutego br. otrzymał ją Marcin Oleksy za strzelenie najpiękniejszej bramki 2022 r.

Miejsce w historii
21 czerwca na Stadionie Miejskim im. Henryka Reymana w Krakowie została zorganizowana Ceremonia Otwarcia. W jej trakcie odbyło się odpalenie znicza Igrzysk Europejskich od Ognia Pokoju, co symbolizuje oficjalne rozpoczęcie imprezy. W tej części uroczystości wzięli udział Anita Włodarczyk, Janusz Pyciak-Peciak oraz wspomniany już Marcin Oleksy.

Dzień później Polki zdominowały rywalizację we wspinaczce sportowej w konkurencji speed. Ze złotego medalu w Tarnowskim Centrum Wspinaczkowym cieszyła się Natalia Kałucka. W finale pokonała faworyzowaną Aleksandrę Mirosław. 21-letnia triumfatorka uzyskała wynik 6,57 s, a więc pobiła swój rekord życiowy. Na początku lipca, już podczas zawodów Pucharu Świata, poprawiła ten rezultat. Wówczas zmierzono jej czas 6,45 s.

Natalia Kałucka, która w 2021 r. została mistrzynią świata, praktycznie nie widzi na jedno oko. Podobną wadę wzroku ma jej siostra bliźniaczka – Aleksandra, również uprawiająca wspinaczkę sportową. Na świat przyszły jako wcześniaki, na początku siódmego miesiąca ciąży. Lekarze prognozowali, że mogą nie widzieć i prawdopodobnie nie będą chodzić. Ale rodzice postanowili ratować zdrowie swoich córek, a rehabilitacja przyniosła efekty.

Niespełna rok przed IE pojawiła się nadzieja, że kibice zobaczą więcej dyscyplin sportu OzN, nie tylko ampfutbol. Mówiono przede wszystkim o turniejach z udziałem kilku reprezentacji, w tym Polski. Głosy te docierały z podmiotów działających w tym środowisku. Ostatecznie do tego nie doszło.

– Nie chciałbym nikogo krytykować, ale zaangażowanie tych, którzy powinni się w to zaangażować, było zerowe. W przypadku Ligi Narodów to było zaangażowanie Europejskiej Federacji Ampfutbolu, Polskiego Związku Amp Futbol, Krakowa oraz Komitetu Organizacyjnego Igrzysk Europejskich. Natomiast ci, którzy powinni przy tym być, chyba zapomnieli, w jakim celu zostali powołani – podkreślił Janusz Kozioł.

Dostępność do poprawki
NGO-sy działające na rzecz OzN dostrzegły w trakcie IE niedociągnięcia organizacyjne. Zwrócono uwagę przede wszystkim na kwestie związane z ograniczoną dostępnością. Prezes Fundacji For Heroes Tomasz Koźmiński przypomniał o sytuacji z okresu przygotowań imprezy. Wówczas przedstawiono spółce Igrzyska Europejskie 2023 projekt związany z zapewnieniem dostępności podczas zawodów. Jednak organizator nie zdecydował się na jego realizację.

– Z osobami głuchymi sytuacja jest zero-jedynkowa. Jeśli nie ma dla nich tłumacza, to nie ma dostępności. I tak właśnie wyglądała sytuacja w trakcie Ceremonii Otwarcia, na którą przybyła spora grupa niesłyszących i niedosłyszących. Podczas Ceremonii Zamknięcia już zapewniono tłumaczenie na PJM. Zostało ono sfinansowane ze środków Urzędu Miasta Krakowa, a nie przez organizatora – podkreślił Adam Stromidło, przewodniczący Komisji Dialogu Obywatelskiego ds. Osób Niepełnosprawnych, a także prezes OM PZG w Krakowie.

Głosy krytyczne pojawiły się też w kwestii dystrybucji biletów dla OzN oraz ich asystentów, a także zapewnienia miejsc parkingowych dla OzN. Ponadto były problemy z dostępem do toalet, część z nich nie została przystosowana do potrzeb OzN. Przekonali się o tym m.in. kibice na wózkach, którzy obserwowali mecze koszykówki 3×3 obok Hali 100-lecia KS Cracovia wraz z Centrum Sportu Niepełnosprawnych.

– Trzeba też wspomnieć o ograniczonym dostępie do informacji. Stefan Wajda przeprowadził podstawowe automatyczne badanie dostępności strony internetowej Igrzysk. Stwierdzono 5 błędów typu „musisz to naprawić”, które wystąpiły ponad 14 tys. razy. Do tego jeszcze problemy mniejszej wagi, tzn. „możesz to naprawić”. Statystycznie więc na każdej stronie było około 200 trudności – zaznaczył Tomasz Koźmiński.

Pod koniec lipca Komisja Dialogu Obywatelskiego ds. ON wysłała pismo do spółki Igrzyska Europejskie 2023. Zawarto w nim uwagi dotyczące organizacji imprezy. Ponadto poproszono o spotkanie, aby omówić niedociągnięcia w celu uniknięcia tego typu błędów w przyszłości.

Zobacz galerię…

Tekst i fot. Marcin Gazda

Data publikacji: 11.08.2023 r.