Podsumowanie serii konsultacji dot. wdrażania Konwencji o prawach OzN
- 23.10.2023
Spotkanie poświęcone wdrażaniu Konwencji ONZ
19 października br. odbyło się w Warszawie spotkanie „Konwencja ONZ o prawach osób niepełnosprawnych w Polsce – dalsze wyzwania”, podsumowujące serię konsultacji społecznych projektów rozwiązań ustawy wdrażającej Konwencję o prawach osób z niepełnosprawnościami, które odbyły się w czerwcu, lipcu, wrześniu oraz październiku br. Nad projektem propozycji zmian pracowało 40 ekspertów. Zaplanowano zmiany w 168 ustawach.
Efektem jest analiza faktycznej sytuacji osób z niepełnosprawnościami oraz propozycje nowych zasad prawnych w formie obszernej dokumentacji. Najdłuższy dokument liczy 814 str. Prace dotyczyły m.in. dostępności informacyjnej i komunikacyjnej, zdrowia oraz budżetów osób z niepełnosprawnościami, ich aktywności zawodowej i sytuacji mieszkaniowej.
Omawiano także funkcjonowanie Centrów Niezależnego Życia oraz wsparcie w środowisku lokalnym. Specjaliści zaproponowali zmiany aż w 168 ustawach. Uzasadnienie zmian zostało zawarte na 99 stronach.
Jedna z propozycji to zmiana w systemie orzecznictwie. Zaproponowano, by rzeczenie wystawiane osobom z niepełnosprawnościami zawierało nie tylko informacje, do czego ta osoba jest niezdolna, ale przee wszystkim czego potrzebuje, aby mogła w pełni funkcjonować w społeczeństwie. Taka informacja będzie przydatna m.in. dla pracodawcy, który na tej podstawie będzie mógł opracować i dostosować stanowisko pracy.
Koszty wdrażania nowych rozwiązań oszacowali eksperci ze Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. W konferencji uczestniczyli m.in.: Małgorzata Wójcik z Biura Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych, dr Krzysztof Kurowski – przewodniczący Polskiego Forum Osób z Niepełnosprawnościami, dr Marta Sałkowska z Fundacji Instytut Rozwoju Regionalnego uraz przedstawiciel Centrum Komunikacji PZN.
W spotkaniu wzięła także udział pełnomocniczka RPO ds. wdrażania postanowień Konwencji o prawach osób z niepełnosprawnościami – Monika Wiszyńska-Rakowska, która przedstawiła sprawozdanie z wykonywania Konwencji w Polsce.
W swoim wystąpieniu zwróciła uwagę na brak możliwości zapoznania się z rekomendacjami Komitetu ONZ ds. praw osób z niepełnosprawnością, gdyż pomimo upływu 5 lat ich tłumaczenie i opracowanie w formach dostępnych, nadal nie zostało zakończone. Na uwagę zasługują zmiany, tj. uchwalenie Strategii na rzecz osób z niepełnosprawnościami czy wprowadzenie dwóch ustaw dotyczących dostępności.
W wielu kluczowych obszarach nadal nie zostały uwzględnione rekomendacje Komitetu, tj. zastąpienie ubezwłasnowolnienia systemem wspieranego podejmowania decyzji. Wdrażanie postanowień Konwencji to również uwzględnianie głosu osób z niepełnosprawnościami i organizacji wspierających przy wypracowywaniu nowych przepisów i strategii. Dlatego konsultacje powinny rozpoczynać się na jak najwcześniejszych etapach i stanowić obowiązkowy wkład we wszystkich procesach decyzyjnych.
W trakcie spotkania przeprowadzono warsztaty, których tematyka obejmowała trzy bloki. Pierwszy – godność, podmiotowość, przeciwdziałanie dyskryminacji – poświęcony był wybranym propozycjom zmian w prawie. Mieszkanie, budżet osobisty, wsparcie w środowisku lokalnym – to tematyka drugiego warsztatu, w trakcie którego rozmawiano o nowych elementach systemu wyrównywania szans osób z niepełnosprawnościami. Trzeci blok był poświęcony zdrowiu, zatrudnianiu i dostępności. Dyskusja dotyczyła mechanizmów wyrównywania szans osób z niepełnosprawnościami.
Info: Biuro RPO, PZN, oprac. rhr/, fot. Biuro RPO
Data publikacji: 23.10.2023 r.
