W poniedziałek, 1 sierpnia, w 78 rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego, na cmentarzu przy ulicy Francuskiej w Katowicach, zabrzmiał Mazurek Dąbrowskiego w niezwykłym wykonaniu. Śpiewali go przebywający w Ośrodku Szkolno-Wychowawczym dla Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnej w Dąbrowie Górniczej młodzi uchodźcy z Charkowa, z placówki dla dzieci i młodzieży z dysfunkcjami wzroku.
Towarzyszyli im, mimo wakacji, dyrektorki tego ośrodka Violetta Trzcina i Elżbieta Chycka, nauczyciele oraz ich koleżanki i koledzy z pocztem sztandarowym. Zaśpiewali pięknie, z całego serca dla Patronki szkół dąbrowskiego Ośrodka, Zofii Książek-Bregułowej (1910-2014), niewidomej aktorki i poetki, wcześniej łączniczki oddziału kompanii porucznika „Lewara”, zgrupowania Armii Krajowej „Krybar” w Powstaniu Warszawskim. To właśnie w czasie powstania straciła wzrok ciężko ranna, gdy opiekowała się innymi rannymi w szpitalu polowym w gmachu przy Świętokrzyskiej.
Obecni byli także Janusz Kwapisz – prezes Okręgu Śląskiego Światowego Związku Żołnierzy AK wraz z pocztem sztandarowym, także przedstawiciele Komitetu Ochrony Walk i Męczeństwa przy IPN Oddziale w Katowicach oraz przedstawiciel Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego.
Oddziałowe Biuro IPN Upamiętniania Walk i Męczeństwa w Katowicach w sposób niezwykle uroczysty przyjęło grób małżonków Zofii i Włodzimierza Bregułów w poczet „grobów weteranów”, którymi IPN będzie się formalnie i urzędowo opiekował.
Były kwiaty, znicze, a plakietkę informującą o tym fakcie przykleili na płycie nagrobnej inspektor IPN w Katowicach, Jarosław Podworski wraz ze Stanisławem Szrekiem, przedstawicielem rodziny śp. Zofii Książek-Bregułowej, w obecności jej żyjących przyjaciół, w tym Barbary Surman, najbliższej przyjaciółki i menadżerki.
Inspektor Podworski przypomniał dzieje i bohaterską walkę powstanki Zosi Książkówny, gehennę niemieckich obozów jenieckich i jej niezłomną i twórczą postawę w życiu po wojnie…
Wspominali Zofię jej przyjaciele, a wśród nich Barbara Lubos, znana aktorka Teatru Wyspiańskiego w Katowicach, która przypominając dorobek poetycki Z. Książek-Bregułowej, przeczytała jej przejmujący wiersz „Pamiętam” o wybuchu Powstania Warszawskiego z tomiku „W tym istnieniu drugim”.
Młodzież z Ukrainy śpiewająca dla Patronki ośrodka, który ich przytulił, dał drugi dom i nadzieję „napisała” swoim krótkim występem symboliczne zakończenie wydarzenia.
Tekst i fot: Iwona Kucharska
Data publikacji: 04.08.2022 r.
