Superlodołamacz adaptuje podręczniki dla studentów niewidomych

W 2010 roku Stowarzyszenie „Twoje nowe możliwości" z Wrocławia otrzymało dwa „Superlodołamacze" - nagrody Polskiej Organizacji Pracodawców Osób Niepełnosprawnych za działalność aktywizującą osoby z niepełnosprawnością, a kapituła konkursu uznała je za najlepszą w Polsce organizację w zakresie wspierania aktywności tej grupy osób na niwie zawodowej.

Od 2009 roku organizacja ta przetwarza podręczniki techniczne dla studentów niewidomych. Do tej pory zaadaptowane zostały 34 książki, m.in. z matematyki i informatyki.

W 2009 roku na Politechnice Wrocławskiej pojawił się pierwszy student niewidomy. Razem z nim – potrzeba przystosowania materiałów dydaktycznych, by mógł w równym stopniu co osoby pełnosprawne realizować tok studiów. Dotychczas w Polsce osoby niewidome, które porywały się na studiowanie kierunków technicznych musiały liczyć na wsparcie asystentów, którzy robili im notatki, tłumaczyli wykresy z tablicy, dyktowali treść książek i wykładów, aby osoba niewidoma mogła je zapisać w alfabecie brajla. Brak dostępnych w brajlu książek akademickich zawierających wzory matematyczne powodował jednak, że studenci niewidomi byli gorzej przygotowani do zaliczeń, egzaminów, a wykładowcy nie wiedząc jak pomóc przymykali oczy na braki w wiedzy.

Nie bez powodu osoby niewidome w Polsce najczęściej studiują kierunki humanistyczne. Proces adaptacji podręcznika akademickiego z wiedzy humanistycznej jest stosunkowo prosty. Książkę można zeskanować, a treść zostanie przeczytana przez program udźwiękawiający. Książki do matematyki czy informatyki zawierają liczne wzory i wykresy, które są rozpoznawane przez program jako grafika, a nie tekst, a tym samym nie są odczytywane przez oprogramowanie.
Na prośbę pełnomocnika rektora Politechniki Wrocławskiej ds. osób niepełnosprawnych Jerzego Borowca Stowarzyszenie „Twoje nowe możliwości” podjęło się zadania adaptacji materiałów dla Marka Tankieluna – pierwszego niewidomego studenta informatyki na Politechnice. Konsultacje z pełnomocnikami na innych polskich uczelniach nie przyniosły rozwiązania. Otwarcie przyznawali, że adaptacja wzorów matematycznych jest niezwykle skomplikowana, albo zupełnie niemożliwa. Na szczęście stowarzyszenie dotarło do rozwiązań stosowanych za granicą. W Czechach i USA adaptacja książek matematycznych jest realizowana. We współpracy z ekspertami przodującej w Polsce firmy tyfloinformatycznej wypracowana została metoda adaptacji wzorów matematycznych i wykresów do formy dostępnej dla osób niewidzących, a następnie przetworzona została pierwsza książka. Od początku istnienia dział adaptacji stowarzyszenia przetworzył już 34 książki z zakresu matematyki i informatyki.

Jak to się robi? Na początku należy zanalizować książkę, by określić jej poziom trudności do przetworzenia. Następnie ustala się plan adaptacji i decyduje się jakie techniki należy zastosować. Kolejny krok to skanowanie całego podręcznika do postaci elektronicznej i ręcznie adaptowanie wzorów do alfabetu brajla. Niezbędnym elementem jest również słowne opisanie wszystkich występujących w książce obrazów, które byłby niezrozumiałe w formie graficznej. Końcowym etapem jest korekta. Wydrukowany tekst zostaje sprawdzony przez wykwalifikowanego niewidomego korektora. Ocenia on czy opisy obrazów oraz grafiki są zrozumiałe i dobrze opisane, sprawdza również poprawność tekstu. Po poprawkach książka zostaje wydrukowana na drukarce brajlowskiej, a wykresy przeniesione do programu graficznego i wydrukowane w formie wypukłej.

Marek Tankielun jest obecnie studentem IV roku informatyki na Politechnice Wrocławskiej, na Wydziale Informatyki i Zarządzania. W tym roku po raz kolejny otrzymał stypendium Fundacji Rozwoju Politechniki Wrocławskiej za wyniki w nauce. Realizuje on pełny program studiów bez żadnych przywilejów.
Stowarzyszenie „Twoje nowe możliwości” od 2008 roku zajmuje się wyrównywaniem szans osób z niepełnosprawnością w zdobywaniu wykształcenia. Pomysłodawcami byli Krzysztof Peda i Ariel Fecyk, którzy obecnie tworzą zarząd Stowarzyszenia. Celem organizacji jest tworzenie nowych możliwości z zakresu kształcenia i aktywizacji społeczno-zawodowej młodych osób z niepełnosprawnością.
Więcej o jego działalności na www.tnm.org.pl .

Oprac. MaP

Udostępnij

Zachęcamy do zapisania się do Newslettera

Przeczytaj również