Fenomenalny FilmON. Słyszalny głos twórców

W Krakowie odbyła się ósma edycja Festiwalu Filmowego Osób z Niepełnosprawnościami FilmON. Wyniki ogłoszono podczas Gali Finałowej w Kinie Studyjnym Sfinks. Wyboru dokonano spośród blisko pięćdziesięciu zgłoszonych produkcji. Jedną z imprez towarzyszących był premierowy pokaz kolekcji „The Dreamers”. W roli modeli i modelek wystąpiły osoby z niepełnosprawnością intelektualną. Dodatkową atrakcję stanowiły warsztaty z zakresu savoir-vivre’u. Impreza została zorganizowana przez ZSS nr 6 w Krakowie oraz Stowarzyszenie Pomocy Szkole Pierwiosnek.

„Wspomnienia” Tomasza Łukianowskiego z Łagiewnik najlepszym filmem. Justyna Matysik z WTZ Wolsztyn najlepszą aktorką za rolę w „Balladzie o złym czarowniku”. Piotr Śliwiński z WTZ Swarzędz najlepszym aktorem za występ w „Monologu Stereo II”. To najważniejsze rozstrzygnięcia ósmej edycji Festiwalu Filmowego Osób z Niepełnosprawnościami FilmON. Wyniki ogłoszono 17 czerwca podczas Gali Finałowej w Kinie Studyjnym Sfinks. O wyborze laureatów zadecydowali jurorzy: Katarzyna Figura, Monika Meleń, Mateusz Mirocha, Karolina Nowacka i Grzegorz Zariczny.

Impreza odbywa się dla podopiecznych szkół specjalnych, warsztatów terapii zajęciowej oraz organizacji zajmujących się osobami z niepełnosprawnością intelektualną z całej Polski. Honorowy patronat nad wydarzeniem po raz kolejny objął Polski Instytut Sztuki Filmowej.

– Tomasz Łukianowski zgłasza swoje filmy animowane od kilku lat i z roku na rok są coraz lepsze. Tym razem przedstawił różne historie ze swojego dzieciństwa, również trudne i bardzo intymne. Dodatkową wartością jest to, że do tworzenia produkcji zaangażował inne osoby. Wśród nich swojego kuzyna, który również zmaga się z niepełnosprawnością – powiedział „NS” Dariusz Janiczak, koordynator Festiwalu FilmON.

Produkcje Tomasza Łukianowskiego były nagradzane w poprzednich latach. W ubiegłym roku „Tomek i jego tata” zajął drugie miejsce. W 2022 r. za „Przygody jelonka Błażeja” otrzymał Nagrodę Ośrodka Kultury im. C.K Norwida. Z kolei 3 lata temu „Tomkowa zima” znalazła się na trzecim miejscu.

– To jest fenomenalny Festiwal, z niesamowitą atmosferą i mnóstwem cudownych ludzi. Tomek zawsze zgłasza fajne, edukacyjne filmy. Dla niego ważne jest tworzenie, to taki element terapeutyczny – stwierdziła Monika Meleń, która wyreżyserowała m.in. „Film dla Stasia”, „Jeden dzień dłużej” , „Dom Róży” czy „Anię z Piekielnika”.

Być zauważonym
48 filmów zostało zgłoszonych do tegorocznej edycji Festiwalu. 17 z nich trafiło do części głównej. Jak podkreślił Dariusz Janiczak, produkcje były na bardzo wysokim poziomie, zarówno od strony wizualnej, jak i opowiadanej historii. Najwięcej powstało filmów fabularnych, ale przygotowano też dokumentalne i animowane. Każdy z nich mógł trwać maksymalnie 10 minut.

– Pojawiły się fajne pomysły komediowe. Przykładowo, w jednej z produkcji zobaczyliśmy, że ładowarki postanowiły uciec, aby ludzie mogli się uwolnić od telefonów. Były też przesłania dające do myślenia. W pewnym filmie usłyszeliśmy, że bohater marzy o tym, żeby być zauważonym. Moim zdaniem FilmON pozwala OzN zaistnieć. Ich głos jest słyszalny w szerszym gronie – zaznaczyła Monika Meleń.

W trakcie Festiwalu odbyła się również pozakonkursowa projekcja filmu „Jestem” w reżyserii Cezarego Orłowskiego (trailer: https://www.youtube.com/watch?v=ibObS5nWnhs) W tej krótkometrażowej produkcji zagrała Katarzyna Figura. Ponadto wystąpili znani z programu Down the Road – Szymon Grzech i Paula Rakowska. Jak poinformował Dariusz Janiczak, organizatorzy Festiwalu chcą też pokazywać profesjonalne filmy. A „Jestem” porusza wiele tematów związanych z funkcjonowaniem osób z zespołem Downa.

– Katarzyna Figura wcieliła się w rolę starzejącej się matki. Ona przygotowuje swojego syna do prowadzenia rodzinnej firmy – zakładu pogrzebowego po jej śmierci. Natomiast Bartek zakochuje się w spotkanej dziewczynie – Sandrze. Występ Szymona i Pauli był rewelacyjny. Trochę zagrali siebie – osoby z zespołem Downa, ale jednak kogoś innego – opisała Monika Meleń.

Dodatkowe atrakcje
Tradycyjnie już nie zabrakło imprez towarzyszących Festiwalowi. 10 czerwca odbył się premierowy pokaz kolekcji Bernadetty Perzanowskiej „The Dreamers”. W roli modeli i modelek wystąpili uczniowie ZSS nr 6 w Krakowie oraz podopieczni Stowarzyszenia Rodziców i Przyjaciół Osób z Zespołem Downa Tęcza w Krakowie. Wydarzenie w ARTzonie Ośrodka Kultury Norwida było poprzedzone różnymi aktywnościami. Najpierw zostały zorganizowane dla nich warsztaty plastyczne, a później odbyła się sesja fotograficzna. Natomiast już po pokazie zorganizowano wystawę fotografii.

– Bernadetta Perzanowska zgłosiła się do nas z pomysłem pokazu mody. Wcześniej miała kontakt z naszymi uczniami. Chciała włączyć osoby z niepełnosprawnością w świat, który ją inspiruje, a który cały czas jest dla nich zamknięty. Pomysł kolekcji inspirowany marzeniami i wyobraźnią bardzo nam się spodobał, bo jest on blisko filmu – poinformował Dariusz Janiczak.

Tak jak w poprzednich latach, zostały zorganizowane warsztaty „Savoir-vivre w kontaktach z osobami z niepełnosprawnościami”. One odbyły się 13-14 czerwca w Kinie Studyjnym Sfinks oraz w ZSS nr 6 w Krakowie. Wzięli w nich udział uczniowie ze Szkoły Podstawowej nr 156 w Krakowie oraz III Liceum Ogólnokształcącego w Krakowie. Warsztaty składały się z części teoretycznej, praktycznej i z festiwalowymi filmami.

– Uczniowie, co cieszy, są bardzo zainteresowani tematyką i chętnie uczestniczą w zajęciach. To tylko utwierdza nas w przekonaniu, że warto robić takie rzeczy. Miejsca na warsztaty filmowe dla terapeutów i nauczycieli rozeszły się w ciągu jednego dnia! Jesteśmy bardzo szczęśliwi, że co roku rośnie zainteresowanie festiwalem, ale też filmoterapią w pracy z osobami z niepełnosprawnością intelektualną – podsumował koordynator Festiwalu FilmON.

Wyniki 8. edycji Festiwalu FilmON

Najlepszy Film
I miejsce: „Wspomnienia” – Tomasz Łukianowski (Łagiewniki)
II miejsce: „Kochać i być kochanym” – OREW Chorzów
III miejsce: „Radość” – SOSW nr 3 z Krakowa

Najlepsza aktorka: Justyna Matysik – Ballada o złym czarowniku” – WTZ Wolsztyn
Najlepszy aktor: Piotr Śliwiński – „Monolog Stereo II” – WTZ Swarzędz

Nagroda specjalna Ośrodka Kultury Norwida: „Ni można [MG1]” – ŚDS Caritas Archidiecezji Krakowskiej
Nagroda specjalna Fundacji Edukacji i Sztuki: „Kochać i być kochanym” – OREW Chorzów

Wyróżnienia jury:
„Chowam się” – Stowarzyszenie Na Górze z Chodzieży
„Spisek ładowarek” – SPP 244 z Warszawy
„Noblistka z Afryki” – PSDS Stąporków
„Uśmiech Cyganki” – Stowarzyszenie Par-Ter w Warszawie
„Słoń Trąbalski” – ZSS nr 14 z Krakowa

Wyróżnienia:
„TAK-NIE” – WTZ z Morzewa
„Niezwykła historia” – WTZ MADA z Nowego Sącza
„Ni moźna” – ŚDS Caritas Archidiecezji Krakowskiej
„Łatwe sprawy” – ŚDS „Marcelińska 58” z Poznania
„Artystą być” – SPP Fundacji Ewangelickie Centrum Diakoni i Edukacji im. ks. M. Lutra z Wrocławia
„Mogę” – WTZ im. Jana Pawła II z Tarnowa
„Muzyczny dotyk serca” – WTZ przy SOSW w Tarnowie

Zobacz galerię…

Marcin Gazda, fot. Andrzej Krokowski i Izabela Wójtowicz

Data publikacji: 02.08.2024 r.