Zerniatko z Żytomierskiej Specjalnej Szkoły w Żytomierzu na Ukrainie, spektakl "Alpejska ballada"
XVI Międzynarodowy Przegląd Teatrów Wspaniałych niepełnosprawnych przeszedł już do historii. Uczestniczyło w nim trzystu pięćdziesięciu artystów z z trzydziestu sześciu zespołów reprezentujących osiem europejskich państw oraz Republikę Południowej Afryki.
Przegląd tradycyjne rozpoczął się wielobarwną paradą wychowanków i wychowawców tczewskiego Zespołu Placówek Specjalnych zapraszającą mieszkańców do Centrum Kultury i Sztuki, które stało się wielką teatralną sceną. Na niej w dniach od 11 do 13 września zaprezentowało się trzystu pięćdziesięciu niepełnosprawnych artystów z trzydziestu sześciu zespołów: z Białorusi, Bośni i Hercegowiny, Gruzji, Litwy, Macedonii, Polski, Republiki Południowej Afryki oraz Ukrainy.
Podczas uroczystego otwarcia witający gości i uczestników tego wielkiego kulturalnego wydarzenia powiedzieli: – Trudno zliczyć ile przedstawień już widzieliśmy, ile było w nich magii, ile niezapomnianych chwil. Wydawałoby się, że widzieliśmy już wszystko, jednak nam ciągle udaje się uczestniczyć w widowisku, które na długo zapada w pamięć zarówno artystom, jak i widzom. Teatr, to nie tylko budynek, w środku którego istnieje scena oraz widownia. Nie jest to też miejsce, gdzie jedynie podnosi się i opada kurtyna. Teatr to bardzo głębokie przeżycie, którego już za chwilę dane nam będzie doświadczyć.
Wszystkie przedstawienia były nadzwyczajne i dostarczały niezapomnianych wrażeń. Na deskach stanęli wspaniali artyści, wyjątkowi ludzie, którzy pokazali wszystkim rzeczywistość przez pryzmat swoich emocji. A mogli wystąpić, gdyż priorytetowym i wciąż niezmiennym celem organizatora przeglądu, czyli Stowarzyszenia na Rzecz Szkolnictwa Specjalnego, działającego przy Zespole Placówek Specjalnych w Tczewie, jest tworzenie wydarzenia artystycznego bez barier i ograniczeń, podczas której każdy może wyrazić siebie, łamiąc stereotypy. Scena kocha prawdę, wymaga wrażliwości i była otwarta na niemal wszystkie spełniające te kryteria formy przekazu. Widzowie zobaczyli zatem pantomimę, grę świateł i barw oraz całą plejadę baśniowych postaci.
Wojciech Rinc, wiceprezes Stowarzyszenia, dyrektor Zespołu Placówek Specjalnych w Tczewie, twórca Przeglądu Teatrów Wspaniałych podczas uroczystości otwarcia Przeglądu podkreślił: – Was wszystkich, którzy będą artystami, aktorami, tymi którzy odnoszą swój sukces witamy wielkimi brawami. Bez sztuki oraz artystów świat byłby pozbawiony sensu. Wiele prawd pozostałoby nieodkrytych, niezauważonych. Wielu doznań czy też uczuć nie bylibyśmy w stanie zidentyfikować.
Podziękował też osobom, które przygotowują artystów z niepełnosprawnością, pokonującym wiele trudności, efektem czego są doskonałe interpretacje.
Jacek Wojcieszak, prezes Stowarzyszenia na Rzecz Szkolnictwa Specjalnego zapytany o Międzynarodowy Przegląd Teatrów Wspaniałych powiedział, że bez nich Tczew byłby uboższy kulturowo. – Proszę pamiętać, że to już jest szesnasta edycja teatrów wspaniałych i to jest jak gdyby ciało, które wgryzło się już w tę specyfikę działań kulturalnych miasta. I myślę, że miasto bez nich byłoby uboższe, bo jest to festiwal wyjątkowy, porównywalny z kilkoma imprezami, które się odbywają w kraju. Ja bym nawet śmiało porównał z festiwalem Anny Dymnej. Myślę, że jest to wielkie wydarzenie i jest to takie co roku piękne spotkanie artystów z mieszkańcami Tczewa.
Zaraz po przywitaniu gości – tego samego dnia – zaprezentowała się pierwsza grupa. Niezapomnianych emocji dostarczył zespół: Miglance – Stowarzyszenia na Rzecz Szkolnictwa Specjalnego w Tczewie. Po nim na scenę wyszły jeszcze dwie grupy z Tczewa i jedna z Trzebnicy.
Tego też wieczoru dla zaproszonych gości uświetniając tę edycję wystąpiły zespoły Ajagore i Samerband oraz chóry Passionatka i Nieboskłonni w koncercie „Podaruj mi swój czas”. W tym roku odbyły się aż dwa koncerty – 11 i 13 września. Repertuar koncertu inauguracyjnego był ściśle związany z działalnością placówki, natomiast podczas koncertu finałowego usłyszano zaskakujące aranżacje znanych przebojów.
W środę wystąpiło kolejnych osiemnaście zespołów a w czwartek – ostatniego dnia Przeglądu – trzynaście.
Na scenie zaprezentowali się wyjątkowi artyści, którzy przeżyli swoją wielką przygodę z teatrem. Poziom inscenizacji był bardzo wysoki, co potwierdził Jarosław Wojciechowski, przewodniczący składu jury.
– Przedstawienia, jak zwykle zaskoczyły nie tylko jury, ale i widownię. Reakcje były wyjątkowo żywe. W tym roku dosyć żywiołowo reagowała publiczność, co bardzo nas cieszyło. Jest odbiór nawet tych trudnych fantastycznych przedstawień. Mamy problem, ponieważ musimy oceniać i poziom artystyczny, ale musimy też zobaczyć radość w oczach osób, które występują. To chyba udaje się w większości grup, pomimo tego, że robią przedstawienia czasami trudne oparte na przykład na Mrożku czy prozie ukraińskiej. Genialne wręcz. Nie są to łatwe rzeczy, ale widzimy, że te osoby, które występują też się tym bawią. I to chyba jest dla nas najważniejsza przesłanka do tego, żeby nagradzać.
Trzyosobowe jury przyznało: wielką nagrodę XVI Międzynarodowego Przeglądu Teatrów Wspaniałych grupie Zerniatko z Żytomierza na Ukrainie za przedstawienie „Alpejska ballada” za ogromną dojrzałość, doskonałość wykonania i umiejętność oddania delikatności uczucia, jakim jest miłość.
Nagroda specjalna jury – poza konkursem – trafiła do grupy Rag Baby-Ann z Adakavas na Litwie za przedstawienie „Monologi” – za doskonałość ruchu scenicznego, za profesjonalizm wszystkich występujących, za spójną koncepcję i idealne wykonanie.
Nagroda specjalna powędrowała do debiutującej grupy „Milutek” ze Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Kołobrzegu za zrozumienie przyświecające roli teatru w procesie socjalizacji.
Tradycyjnie, jak co roku, podczas gali wręczania nagród widzowie mieli niewątpliwą przyjemność podziwiać występ najmłodszych artystów z Teatrzyku ze Stumilowego Lasu, który działa przy Przedszkolu Specjalnym w Zespole Placówek Specjalnych w Tczewie.
Honorowy patronat nad wydarzeniem objęli m.in.: Stanisław Karczewski, marszałek Senatu i Krzysztof Michałkiewicz, pełnomocnik rządu ds. osób niepełnosprawnych. Przegląd realizowany był dzięki wsparciu: ministra kultury i dziedzictwa narodowego, PFRON, marszałka województwa pomorskiego, prezydenta Tczewa oraz starosty tczewskiego.
XV Międzynarodowy Przegląd Teatrów Wspaniałych przebiegał pod patronatem medialnym m.in. Magazynu „Nasze Sprawy”.
Barbara Lemkowska, fot. Marek Czaja
Data publikacji: 18.09.2018 r.
