Krajowy Ośrodek Mobilności Osób Niepełnosprawnych (KOMON)

Wzięło w nich udział szerokie i bardzo kompetentne grono przedstawicieli różnych firm, specjalistów z wielu dziedzin nauki, a także reprezentantów różnych instytucji państwowych szczebla centralnego oraz samorządów. Nie sposób w tym miejscu pominąć opinii i zdania samego środowiska osób z różnymi niepełnosprawnościami.
Organem założycielskim KOMON jest Przemysłowy Instytut Motoryzacji (PIMOT)

Istota KOMON
KOMON stanowi efekt współpracy czterech, zintegrowanych modułów merytorycznych.

Moduł finansowo-logistyczny (SPiNKa)
Stowarzyszenie SPiNKa będzie podmiotem świadczącym finansowe wsparcie dla swoich klientów. Zaplanowano powołanie celowego, zintegrowanego budżetu prywatno-publicznego, w celu utworzenia Funduszu Wspierania Mobilności (FWP), którego celem będzie będzie wspieranie aspiracji motoryzacyjnych osób z niepełnosprawnościami.

Moduł medyczny (Centralny Szpital Kliniczny MSW)
Zadaniem specjalistów jest dokonanie kompletnej, maksymalnie zobiektywizowanej oceny stanu zdrowia osoby z konkretną niepełnosprawnością, w kontekście jej realnych możliwości aspirowania do roli kierowcy pojazdu samochodowego lub uzasadnionej medycznie redukcji oczekiwań, wyłącznie do funkcji niepełnosprawnego pasażera. Zespołowi specjalistów przyświecać będzie zawsze jedna, podstawowa zasada: nie eliminować lecz starać się skutecznie rehabilitować!

Moduł badawczo-specjalistyczny (Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy)
Lekarze różnych specjalności mogą potrzebować pogłębionej analizy i szczegółowych badań osób z różnymi dysfunkcjami. Stąd potrzeba przeprowadzenia bardzo specjalistycznych badań, zorientowanych na konkretne parametry psycho-motoryczne osoby niepełnosprawnej. Dzięki nowoczesnej aparaturze badawczej można będzie dostarczyć lekarzom obiektywnych parametrów aktualnego potencjału zdolności do indywidualnej mobilności motoryzacyjnej badanej osoby.

Moduł techniczno – usługowy (Przemysłowy Instytut Motoryzacyjny)
Po cyklu szczegółowych badań opisujących aktualny stan predyspozycji osoby z niepełnosprawnością, w przypadku pozytywnych rekomendacji, nastąpi faza rekomendowania odpowiednich rozwiązań technicznych. Rolą zespołu biomechaników będzie zaproponowanie najbardziej optymalnych w tym względzie rozwiązań technicznych. Ostateczny wybór rodzajów urządzeń i systemów wspomagania kierowania pojazdem będzie poprzedzony przeglądem różnych urządzeń i jazd testowych w samochodach demonstracyjnych.

Punkt wyjścia
Na siedzibę KOMON, PIMOT przeznaczył już zmodernizowany, wydzielony budynek, który będzie centralnym punktem ośrodka.
KOMON ma już zagwarantowane i uzgodnione wstępnie relacje handlowo-usługowe z przedstawicielami najpopularniejszych marek samochodowych funkcjonujących na krajowym rynku. Opracowany będzie wyodrębniony system ofertowania klientom modeli aut odpowiednich dostosowanych do ich indywidualnych potrzeb. Następstwem tych rekomendacji i wyborów będzie organizacja i logistyka związana z ewentualnym zleceniem (przez klienta KOMON) organizacji zakupu samochodu (nowego lub używanego) i jego specjalistycznej adaptacji.
KOMON będzie dysponował zorganizowaną, ogólnopolską siecią Ośrodków Szkolenia Kierowców Niepełnosprawnych. W chwili obecnej jest ich około 40, a ich zbiór stale się powiększa.
KOMON posiadać będzie również ogólnopolską sieć rekomendowanych serwisów adaptacyjnych. Aktualnie działa ich 13. Ich ilość będzie również sukcesywnie powiększana.

Kalendarz najbliższych zdarzeń
Konferencja inaugurująca KOMON została zaplanowana na marzec 2016 r. Jej uczestnikami będą przedstawiciele środowisk osób z niepełnosprawnościami, wszyscy partnerzy merytoryczni, firmy, instytucje, uczelnie, instytuty naukowe, urzędy centralne, jednostki samorządowe, organizacje pozarządowe, przedstawiciele mediów, goście zagraniczni oraz osoby prywatne wspierające te inicjatywę.

„Absolwent Driver”
Na polskich uczelniach studiuje coraz więcej osób z niepełnosprawnością. Architektura obiektów akademickich staje się coraz bardziej przyjazna. Władze uczelni i samorząd studencki coraz częściej dostrzegają potrzeby takich osób. Stowarzyszenie SPiNKa postanowiło włączyć się w ten ciąg pozytywnych zdarzeń.
Wspólnie z Fundacją PKO Banku Polskiego opracowano projekt programu dedykowanego studentom z różnymi niepełnosprawnościami. Nazwano go „Absolewnt Driver”.
Inicjatorzy będą chcieli zaproponować uczelniom wprowadzenie do oficjalnego programu zajęć fakultatywnych zajęcia z nauki jazdy dla osób z niepełnosprawnością. Uczestniczący w nich studenci mogliby, w trakcie trwania studiów uzyskać prawo jazdy kategorii „B”.
Na początku skierowano tę inicjatywę, pilotażowo, do dwóch uczelni wyższych:
·Politechniki Wrocławskiej
·Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu.
We współpracy z nimi i ich studentami z niepełnosprawnością wypracowane mają być modelowe rozwiązania organizacyjne i logistyczne oraz jak najwyższe standardy, które potem będą wykorzystywane do wprowadzania takich zajęć na kolejnych uczelniach.

Organizacja kursów
Stowarzyszenie SPiNKa zarekomenduje ośrodek szkolenia kierowców zlokalizowany na terenie miasta, w którym mieści się uczelnia. Ośrodek będzie dysponował specjalnie dostosowanymi pojazdami do nauki jazdy. Auta te będą jednocześnie postawione do dyspozycji kursanta podczas egzaminu państwowego.
Instruktorzy prowadzący takie zajęcia będą po specjalnych przeszkoleniach, które dadzą im unikalne umiejętności w kontakcie z kursantem z niepełnosprawnością i prowadzeniu specjalistycznych zajęć; zarówno teoretycznych (wykłady), jak i praktycznych (jazdy).
Wszyscy niepełnosprawni studenci, zakwalifikowani na kurs, objęci zostaną dofinansowaniem. Środki finansowe na ich wsparcie zapewni, za pośrednictwem Stowarzyszenia SPiNKa, Fundacja PKO Banku Polskiego „Dobro procentuje”.

Egzamin państwowy na prawo jazdy dla osób głuchych w WORD
Stowarzyszenie SPiNKa od roku 2015, jako lider, realizuje projekt „Egzamin dla głuchych na prawo jazdy”. Partnerami w tym projekcie są: Przemysłowy Instytut Motoryzacji, Państwowa Wytwórnia Papierów Wartościowych, WORD Warszawa oraz Instytut Głuchoniemych. Na całość prac w ramach projektu składają się dwa zadania:
– z całej bazy pytań egzaminacyjnych zostanie wyselekcjonowany podzbiór pytań, które zostaną przetłumaczone na dwa języki migowe: tzw. SJM oraz PJM,
– zostanie opracowana nowa, udoskonalona wersja urządzenia GRASER (Graficzny System Emisji Rozkazów), którego istotą jest to umożliwienie skutecznej, swobodnej komunikacji pomiędzy kursantem, a instruktorem w trakcie jazdy szkoleniowej.
Każde polecenie instruktora zostaje przetworzone na obraz graficzny umieszczony na ekranie w miejscu widocznym dla kursanta kierującego autem. Obraz graficzny polecenia jest jednoznacznie zrozumiały dla kursanta. Jednocześnie, co należy z satysfakcją odnotować, urządzenie to będzie mogło być wykorzystywane przez egzaminatorów podczas egzaminu państwowego z takim kursantem. Pierwsza wersja urządzenia z roku 2012 przeszła z powodzeniem próby wdrożeniowe w kilku ośrodkach szkolenia.
W tym miejscu należy rozwiać wszelkie wątpliwości dotyczące np. problemu, że głuchy kierowca nie może słyszeć sygnału dźwiękowego pojazdu uprzywilejowanego jadącego na sygnale. Współczesna technika rozwiązała ten problem. Zewnętrzny sygnał dźwiękowy pochodzący od auta jadącego na sygnale jest elektronicznie przetwarzany na obraz graficzny umieszczony na kokpicie pojazdu w formie wskaźnika optycznego. Wskaźnik może nawet precyzyjnie pokazywać kierunek skąd ten sygnał dochodzi.

Najnowsze technologie adaptacji pojazdów
Od kilku lat Stowarzyszenie SPiNKa stara się pomóc Mateuszowi Puszkarskiemu w realizacji wyjątkowego marzenia. Niedoszły olimpijczyk, utalentowany polski panczenista, uległ czterokończynowemu urazowi kręgosłupa. Porusza się wyłącznie na wózku. Jednak chce być kiedyś samodzielnie mobilny. I oto już niebawem będziemy świadkami wyjątkowego wydarzenia. Wraz z firmą Peugeot Polska udało się, w ramach projektu „Peugeot bez barier” zorganizować przedsięwzięcie, w rezultacie którego Mateusz będzie samodzielnie kierował swoim samochodem. Firma Peugeot Polska ufundowała samochód bazowy: Peugeot Partner. Stowarzyszenie SPiNKa pomogło w zebraniu środków finansowych na wykonanie wyjątkowo specjalistycznej i bardzo kosztownej adaptacji, której nie można jeszcze wykonać w Polsce. Stopień technicznego zaawansowania jest w tym przypadku najwyższy. W krajach zachodniej Europy takie adaptacje są już od kilku lat wykonywane. Są to niesłychanie drogie i skomplikowane przedsięwzięcia.
Już niebawem auto Mateusza zostanie dostarczone do holenderskiej firmy BEVER. Tam technicy i inżynierowie holenderscy wykonają usługę adaptacji tego pojazdu dokładnie pod indywidualne potrzeby Mateusza. Lekarze i biomechanicy wyrazili pozytywną opinię. Mateusz przeszedł odpowiednie testy i jazdy praktyczne.
Wózek Mateusza będzie fotelem kierowcy. Kierowanie autem będzie odbywać się nie przy pomocy kierownicy lecz joysticków. Wjeżdżanie i opuszczanie pokładu pojazdu będzie w pełni zautomatyzowane. Do korzystania z samochodu Mateusz nie będzie potrzebował żadnej pomocy osoby trzeciej.
Info: BON, oprac. pr

Data publikacji: 25.02.2016 r.