Chorzy na cukrzycę w Polsce za często leczeni w szpitalach

Chorzy na cukrzycę w Polsce za często leczeni w szpitalach

247 mln zł rocznie kosztuje hospitalizacja pacjentów z cukrzycą. To większość wydatków NFZ na ich leczenie - wynika z raportu „Cukrzyca - analiza kosztów ekonomicznych i społecznych". Zdaniem ekspertów znaczy to, że źle leczeni chorzy zbyt często doznają powikłań.

– Można powiedzieć, że pacjent z cukrzycą, który trafia do szpitala, to pacjent źle leczony. Jest to pacjent, u którego wystąpiły niebezpieczne powikłania cukrzycy związane najczęściej z hiperglikemią, tj. zbyt wysokim poziomem cukru we krwi albo z hipoglikemią, czyli zbyt niskim poziomem cukru (który jest przeważnie skutkiem ubocznym leczenia cukrzycy – PAP) – skomentował w rozmowie współautor raportu, dr Jerzy Gryglewicz z Instytutu Zarządzania w Ochronie Zdrowia Uczelni Łazarskiego w Warszawie.

Zgodził się z tym prof. Leszek Czupryniak, prezes Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego. – Jeżeli pacjent z cukrzycą jest prawidłowo leczony i glukoza utrzymuje się u niego na poziomie optymalnym, to nie powinno dojść do żadnych incydentów wymagających przyjęcia do szpitala w trybie nagłym – zaznaczył w rozmowie z PAP.

Tymczasem najnowszy raport wykazał, że z 433 mln zł wydanych w 2012 r. przez NFZ na świadczenia zdrowotne dla chorych na cukrzycę największy odsetek – bo 57 proc. – stanowiły wydatki na leczenie szpitalne (ok. 247 mln zł). Koszty świadczeń udzielanych w podstawowej opiece zdrowotnej (POZ) stanowiły 21 proc. (tj. około 94,5 mln zł), a w tzw. ambulatoryjnej opiece specjalistycznej, głównie w poradniach diabetologicznych – 20 proc. (ok. 91 mln zł). W bardzo niewielkim zakresie NFZ sfinansował świadczenia rehabilitacyjne dla pacjentów z cukrzycą – wydatki na nie nieznacznie przekroczyły 200 tys. zł, co stanowiło 0,05 proc.

– Nasz system ochrony zdrowia – w porównaniu z systemami w innych krajach Europy – cechuje to, że najwięcej wydajemy na leczenie szpitalne. I jest to bardzo niepokojąca tendencja dotycząca wielu dziedzin medycyny – ocenił dr Gryglewicz.

Prof. Czupryniak podkreślił, że wszędzie na świecie odchodzi się od szpitalnego leczenia chorych na cukrzycę. – Choroby przewlekłe, takie jak cukrzyca, nie wymagają szpitala, ale raczej regularnych badań kontrolnych, stałej opieki lekarza rodzinnego i pielęgniarki, którzy zajmą się edukacją pacjenta, wykorzystując np. techniki telemedycyny czy też ambulatoryjnej opieki diabetologicznej. Ale to jest w Polsce nadal zbyt słabo rozwinięte i źle finansowane – powiedział diabetolog.

Zdaniem dr. Gryglewicza zmniejszenie hospitalizacji powinno być głównym celem zmian w organizacji opieki diabetologicznej w naszym kraju.

Aby to osiągnąć, autorzy raportu rekomendują m.in. wynagradzanie lekarzy rodzinnych za opiekę nad chorym z cukrzycą w zależności od efektów leczenia, w tym liczby hospitalizacji, powikłań oraz pogorszenia stanu zdrowia. – Zauważyliśmy, że w opiece POZ spada liczba badań diagnostycznych wykonywanych u chorych na cukrzycę. Można by to zmienić poprzez płacenie lekarzom rodzinnym dodatkowych środków za zrealizowanie konkretnej liczby badań, procedur i konsultacji. Naszym zdaniem to zmniejszyłoby liczbę hospitalizacji – wyjaśnił dr Gryglewicz.

Według autorów raportu obecnie duży problem stanowi też zbyt niski poziom finansowania kompleksowej ambulatoryjnej opieki specjalistycznej nad pacjentem z cukrzycą (KAOS), która ma zapewnić dostęp do optymalnego leczenia pacjentów z ciężką postacią schorzenia. To sprawia, że wiele poradni diabetologicznych nie jest zainteresowanych realizacją tego świadczenia, a w rezultacie w czterech województwach (lubuskim, podkarpackim, wielkopolskim i zachodniopomorskim) w 2013 r. nie było ośrodków, które by je oferowały.

– Uderzył nas również niski poziom finansowania rehabilitacji dla chorych na cukrzycę. W zasadzie nikt nie mówi o tym, że pacjenci ci szczególnie wymagają rehabilitacji. Cukrzyca powoduje bowiem zmiany zwyrodnieniowe w stawach, co ogranicza sprawność ruchową, a ruch jest przecież bardzo istotnym elementem w terapii tej choroby – podkreślił dr Gryglewicz.

Jak wyjaśnił, w raporcie zarekomendowano zwiększenie finansowania rehabilitacji dla chorych na cukrzycę w ramach programu prewencji rentowej ZUS. Zdaniem autorów opracowania zmniejszyłoby to koszty ponoszone przez ZUS w związku z absencją chorobową pacjentów oraz świadczeniami z tytułu ich niezdolności do pracy (w tym rentami). Łączna kwota przeznaczona na renty z tytułu niezdolności do pracy osób z cukrzycą wyniosła w 2012 roku 367 mln zł.

– Warto inwestować w ten obszar, żeby zaoszczędzić na kosztach pośrednich i społecznych cukrzycy. Z naszego raportu wynika bowiem, że jest to choroba ludzi w wieku produkcyjnym – podkreślił dr Gryglewicz.

W raporcie eksperci rekomendują też utworzenie Krajowego Rejestru Pacjentów z Cukrzycą oraz opracowanie przez ministra zdrowia we współpracy ze środowiskiem diabetologów, pacjentów oraz NFZ, ZUS, Instytutem Zdrowia Publicznego – PZH i Agencją Oceny Technologii Medycznych (AOTM) długofalowej „Strategii prewencji i leczenia cukrzycy w Polsce”.

Joanna Morga (PAP)

Data publikacji: 24.03.2014 r.

Udostępnij

Zachęcamy do zapisania się do Newslettera

Przeczytaj również