Projekty wspierające aktywność seniorów w Katowicach

Miasto Katowice ma około 60 tysięcy seniorów, czyli osób powyżej 60 roku życia, a z upływem czasu będzie ich coraz więcej.  Z myślą o nich tworzone są programy i projekty, które mają służyć aktywizacji społecznej i zdrowotnej starszych mieszkańców miasta. Jednym z nich był Program Aktywności Lokalnej dla osób w wieku senioralnym i ich środowiska rodzinnego pn. „ Dzielnica Śródmieście”, który  został zorganizowany przez Miasto Katowice oraz katowicki MOPS. Projekt realizowany był w partnerstwie ze Śląskim Centrum Edukacji i Rehabilitacji Arteria.

W ramach Programu Senioralnego zaproszono wszystkich chętnych seniorów, zamieszkujących dzielnicę Śródmieście do skorzystania z działań zaplanowanych w ramach Klubo-Galerii Przeciąg. Były to warsztaty psychologiczne, warsztaty IT, ruchowe, rehabilitacyjne, z języka angielskiego, z cyklu ekonomia w domu, warsztaty rozwijające zainteresowania oraz wyjścia i spotkania integracyjne.

Miasto Katowice wspólnie z  Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Katowicach aż do października 2020 roku realizowali  także projekt „Silver siła – Integracja i aktywizacja osób starszych”. Był to program znacznie okrojony, ale kontynuował założenia poprzednich projektów i trwał od sierpnia do grudnia 2021 r.

– Działamy od roku 2005 w śródmieściu Katowic i prowadziliśmy zajęcia dla osób z niepełnosprawnością, a w 2018 stworzyliśmy Warsztaty Terapii Zajęciowej – powiedziała prezes Stowarzyszenia Arteria, Edyta Szyszka. –  Zostaliśmy partnerami programu aktywizacji osób wykluczonych społecznie w 2018 roku i zajęliśmy się aktywizacją seniorów z centrum miasta. Rozpoznaliśmy potrzeby tych osób a następnie stworzyliśmy projekt obejmujący zajęcia rehabilitacyjne, integracyjne i edukacyjne. Cieszył się on wielkim powodzeniem! Przez epidemię trochę to wszystko uległo zahamowaniu, ale zajęcia wznowiono i trwały do grudnia 2021, w nieco okrojonym kształcie wyjaśniła przedstawicielka Arterii.

– Zaproponowaliśmy m. in. zajęcia z jogi, które odbywały się dwa razy w tygodniu, zajęcia komputerowe i wiele innych. Dzięki tym zajęciom ludzie się poznali i zaczęli współpracować w różnych dziedzinach. Spotykają się chociaż projekt się już zakończył, wielu się zaprzyjaźniło, chodzą  razem do kina i teatru, spędzają razem czas – dodała E. Szyszka.

Zwróciła uwagę, że dysponują świetną bazą, bo w galerii Przeciąg, w ścisłym centrum miasta, mają zaplecze kuchenne i salę, gdzie można organizować różne zajęcia, spotkania, warsztaty.

– Seniorzy pomagają sobie nawzajem i jest to bardzo potrzebne w dobie covidu, bo wiedzą, że nie są sami –  podkreśiła. – Mogą liczyć na kontakt z innymi, pomoc np. w zakupach, czy choćby pogadać przez komputer. Te osoby bardzo potrzebują kontaktu ze sobą i  z innymi ludźmi. Czekamy teraz na propozycje z miasta, aby wziąć udział w konkursie i ponownie zaproponować coś ciekawego osobom w wieku senioralnym i kontynuować to, co udało nam się wypracować dotychczas – podsumowała prezes Szyszka.

Projekt służył integracji, ale także zdrowiu i kondycji seniorów. Aktywny tryb życia zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób serca, cukrzycy i innych schorzeń, a brak ruchu przyspiesza starzenie się DNA. Konsekwencją tego jest zmniejszona zdolność komórek do regeneracji, co prowadzi do szybkiej utraty sił.

– Projekt był bardzo zróżnicowany i każdy mógł znaleźć dla siebie coś ciekawego. Zajęcia z jogi cieszyły się sporym zainteresowaniem i w momencie kiedy nie wolno było się spotykać z powodu epidemii, postanowiłam wyprowadzić ćwiczenia na świeże powietrze – opowiada Lidia Machaj, prowadząca zajęcia z jogi.

– Spotykaliśmy się w małych grupach w okolicznych parkach: w Parku Kościuszki, w Parku Śląskim i tam, na trawie, ćwiczyliśmy. Myślę, że to było bardzo ważne, że można się było bezpiecznie spotkać, spędzić razem czas i nie siedzieć w zamknięciu w domu. Często żyjemy obok i nie znamy się, nie znamy potrzeb i problemów innych osób a przecież możemy żyć razem i pomagać jeden drugiemu. Przez trzy lata uczestnicy bardzo się ze sobą zżyli i świetnie się czuli w swoim gronie. Korzystali z różnych form zajęć, ale także nawiązały się przyjaźnie i bliskie kontakty.

Prowadząca zwróciła uwagę, że seniorzy  szczególnie powinni dbać o swoje ciało, ponieważ każdy uraz może być dla nich bardzo niebezpieczny i tak szybko się nie wyleczy, jak to było w młodszym wieku. Podkreśliła, że joga także powinna być dopasowana do możliwości osoby starszej, dlatego najlepiej znaleźć ofertę zajęć indywidualnych lub grupowych – przeznaczonych właśnie dla tej grupy osób.

Danuta Mrugacz, uczestniczka projektu senioralnego w Arterii brała udział we wszystkich proponowanych zajęciach: gimnastyka, joga, masaże, jednocześnie chodziła na zajęcia z komputerem. –  Były w czwartki spotkania towarzyskie przy kawie i herbacie, przy cieście robionym przez uczestniczki spotkań i tam wymienialiśmy się spostrzeżeniami, doświadczeniami i problemami – opowiedziała, dodając, że były także spotkania z ciekawymi ludźmi, wystawy artystycznie uzdolnionych uczestników zajęć, występy, wyjścia do placówek kultury.

– Uczestniczkami były przede wszystkim kobiety około 70., takie, którym czegoś się chce. Była także pani psycholog, która oprócz prowadzenia ogólnych spotkań, pomagała uczestniczkom projektu na przykład w ciężkich chwilach, kiedy odchodzili ich bliscy. Do dzisiaj mamy do siebie telefony, kontaktujemy się ze sobą, spotykamy w swoich domach. Jesteśmy jakby jedną wielką rodziną – podsumowała.

Bezpośrednie kontakty budują wzajemne relacje, więzi emocjonalne, zaufanie i poczucie bezpieczeństwa, co jest niezbędne dla zapewnienia godnej starości. Osoba starsza powinna czerpać z życia jak najwięcej i swoje doświadczanie przekazywać młodym, a przede wszystkim  przebywać w towarzystwie, być kochana i świadoma, iż jest wartościowa i potrzebna.

Aktywna starość jest jeszcze ciągle zjawiskiem nowym w polskich warunkach. W sposób istotny wpływa na zadowolenie i kondycję człowieka. Jest warunkiem prawidłowego rozwoju, umożliwia prowadzenie twórczego i harmonijnego życia, jest podstawą leczenia wielu chorób, opóźnia procesy starzenia się

Brak aktywności i kontaktów społecznych oraz poczucie braku przydatności prowadzą do izolacji, pustki społecznej i osamotnienia. A Polacy starzeją się, więc seniorów w następnych latach będzie przybywać i będą stanowić coraz większą część społeczeństwa.

Zobacz galerię…

Ewa Maj, Iwona Kucharska, fot. Krzysztof Penczek

Data publikacji: 11.01.2022 r.