Nową wystawę „Głusza. Skąd pochodzimy? Kim jesteśmy? Dokąd zmierzamy” można od 24 czerwca oglądać w budynku byłej Łaźni w Muzeum Śląskim w Katowicach. To projekt, którego częścią jest wystawa stworzona przez słyszących i Głuchych kuratorów, dzięki czemu daje szansę zapoznania się z wizją świata zbudowaną na znakach i obrazach. Opowiada o tym, w jaki sposób język wpływa na nasze postrzeganie rzeczywistości, przybliża mało znaną, ale fascynującą kulturę i sztukę Głuchych.
Wystawa prowadzi przez meandry typografii, wielozmysłowych doświadczeń i multimediów. Skłania do refleksji nad znaczeniem języka w rozwoju kultury, zrozumienia różnic pomiędzy językami fonicznymi i przestrzenno-wizualnymi, do których zaliczają się wszystkie języki migowe.
Zaprezentowano dzieła znanych malarzy niesłyszących, między innymi Feliksa Pęczarskiego, a także młodych współczesnych artystów, odważnie odnoszących się do problematyki głuchoty. Można zobaczyć prace Daniela Kotowskiego – artysty i performera podejmującego w swojej twórczości temat biowładzy, Justyny Kieruzalskiej – wpisującej się silnie w narracje dotyczące feminizmu i Głuchych kobiet, Mirosława Śledzia – twórcy kwadryzmu, Przemysława Sławika – z silną symboliką związaną z doświadczeniem głuchoty, serię portretów Marka Krzysztofa Laseckiego, a także wideo-arty Tomasz Grabowskiego i wiele innych dzieł.
W przestrzeni wystawy znalazły się również instalacje dotyczące problematyki komunikacji autorstwa Łukasza Ziemby i Ingi Ginalskiej, Klaudii Wysiadeckiej i Katarzyny Stefańskiej oraz grupy Tajny Projekt (Kacper Mutke, Michał Urbański).
Wartym uwagi dziełem jest praca ukraińskiej artystki Viktorii Tofan pt. „Zakłócenia we krwi”. Jest to instalacja osobna, w której widz obcujący z materią tekstu doświadcza trudności związanych z rozumieniem języka obcego, procesem uczenia się, oswajania z treścią. Sytuacja ta jest bezpośrednim doświadczeniem osób niesłyszących, dla których język foniczny to język obcy.
Wystawa jest okazją do otwartej dyskusji na temat nurtu Deaf Art. Jest to nurt mało znany w Europie, o bardzo silnym nacechowaniu krytycznym, w którym Głusi manifestują swoją językowo-kulturową odrębność, przeciwstawianie się wszelkim formom dyskryminacji, wykluczenia, osobiste przeżycia związane z ograniczeniem możliwości rozwoju i edukacji w natywnych językach migowych. Prace te są swoistym studium historii audyzmu – dyskryminacji Głuchych w świecie zdominowanym przez kulturę dźwięku. W 2021 roku Muzeum Śląskie, jako pierwsze w Polsce, zakupiło obrazy amerykańskiej malarki Nancy Rourke, które będzie można zobaczyć na wystawie.
Zwiedzanie może odbywać się w języku polskim, angielskim, polskim języku migowym, International Sign. Dzięki dodatkowym ułatwieniom wystawa jest dostępna również dla osób niewidomych, w spektrum autyzmu, porozumiewającym się w języku ukraińskim.
Wystawie towarzyszyć będą oprowadzenia kuratorskie, wykłady, warsztaty i lekcje muzealne dla grup szkolnych oraz inne wydarzenia.
rhr/, fot. Sonia Szeląg / Muzeum Śląskie
Data publikacji: 27.06.2022 r.