Teatr Zagłębia w Sosnowcu rozpoczął sezon teatralny 29 września premierą „Tajemniczego ogrodu”. Spektakl niezwykły, powstał w oparciu o znaną powieść Burnett’a, łączy elementy literackie i improwizacje aktorskie. To już nie klasyczna historia, jaką wszyscy znamy, ale jak mówi dyrektorka teatru Iwona Woźniak – „swoisty remiks i recykling klasycznego już dzieła”. Sięga po różne środki artystyczne, muzykę współczesną, wideo art, performance, a historie i wątki zawarte w powieści zostały przetworzone.
Przez lata zmieniło się podejście do cielesności i do tego, co uznajemy za normę, spektakl się temu przygląda, jest opowieścią między innymi o stracie, a także o niepełnosprawności.
Każda z postaci zmaga się z problemem straty i żałoby, przewija się to przez całe przedstawienie. Nie każdy potrafi stratę zaakceptować i w różny sposób radzi sobie (lub nie) z utratą najbliższych. Czy bohaterom „Tajemniczego ogrodu” uda się odzyskać radość życia i wiarę w siebie, własne siły?
Reżyserem przedstawienia jest Justyna Sobczyk, twórczyni Teatru 21, w którym występują również osoby z niepełnosprawnościami, laureatka „Paszportu Polityki”.
Ważną rolę w przedstawieniu pełni muzyka, napisana przez Wojciecha Błażejczyka, z tej też przyczyny jej premiera miała miejsce podczas wyjątkowego Festiwalu Muzyki Współczesnej dla dzieci Mała Warszawska Jesień, gdzie Teatr Zagłębia został zaproszony jako jeden z trzech polskich teatrów. Kilka spektakli będzie granych z orkiestrą na żywo, z muzykami Teatru Rozrywki w Chorzowie.
W spektaklu wzięła udział tancerka o alternatywnej motoryce Tatiana Cholewa, która porusza się na wózku; niestety nie możemy zdradzić, jaką odgrywa rolę, możemy zapewnić, że jest wyrazista, mocna, pozostawająca na długo w myślach. Tatiana przyjęła zaproszenie, jako nowe doświadczenie, bowiem jest tancerzem performerem i do tej pory występowała w spektaklach tanecznych, pierwszy raz występuje w roli aktorki w spektaklu. Chce się jednak rozwijać i chętnie podjęła się udziału wiedząc, że spektakl reżyseruje Justyna Sobczyk. Tatiana została przyjęta z wielką serdecznością przez zespół, sama mówi, że jest absolutnie zafascynowana tym, jak przyjął ją teatr i aktorzy.
Scena dostępna
Teatr Zagłębie działa w zabytkowym budynku z końca XIX wieku. Jednak stale podejmuje działania umożliwiające pełny udział widzów z niepełnosprawnościami w spektaklach i innych wydarzeniach. Kolejne przedstawienia są dostosowane w ramach projektu Scena Dostępna, w tej chwili już sześć jest tłumaczonych na język migowy, przygotowano też audiodeskrypcję i napisy.
Oprócz dostosowania spektakli, teatr kupił różne sprzęty ułatwiające osobom z niepełnosprawnościami korzystanie z teatralnej oferty. Jest pętla indukcyjna w kasie biletowej, we foyer są monitory, tablica tyflograficzna, zestawy do audiodeskrypcji, piktogramy, monitory do wyświetlania napisów podczas spektakli (to ostatnie rozwiązanie okazało się przydatne również dla nie wszystko jeszcze rozumiejących gości z zagranicy, których spotkalismy na premierze).
Powstał również bardzo ciekawy „Przedprzewodnik” opracowany wraz ze specjalistami z Fundacji Siódmy Zmysł, zapoznający niepełnosprawnych widzów z teatrem. Jest dostępny na stronie internetowej teatru, w wersji tekstowej i w postaci filmu nagranego przez aktorów oprowadzających widzów po całym obiekcie.
Teatr Zagłębia uczestniczył w III Śląskiej Konferencji Dostępności w Katowicach, poprzez udział dyrektorki teatru, Iwony Woźniak, w panelu dyskusyjnym „Wyzwania instytucji kultury przy wdrażaniu dostępności w swoich organizacjach na przestrzeni ostatnich lat”, na którym zaprezentowała bieżące działania związane z dostępnością, a także plany na przyszłość , m.in. dostosowania budynku teatru do potrzeb osób z niepełnosprawnościami.
„Tajemniczy ogród” w PJM!
Również „Tajemniczy ogród” przygotowano w ramach projektu Scena Dostępnea; już w dwa dni po premierze, 1 października zaprezentowano go z audiodeskrypcją, napisami i tłumaczeniem na polski język migowy. Z zaproszenia skorzystało między innymi Chorzowskie Stowarzyszenie Głuchych. Bardzo wysoko ocenili wykonanie wspaniałych tłumaczek Ireny Piechy i Ewy Nowicz. Pełni emocji i wzruszeń długo dyskutowali po spektaklu, również o bardzo dobrej dostępności dla osób niesłyszących, z jaką zetknęli się w Teatrze Zagłębia w Sosnowcu.
W 2024 roku w teatrze jest planowany remont, w ramach któego planowany jest montaż windy, aby osoby z niepełnosprawnością ruchową mogły korzystać z teatralnej kawiarenki znajdującej się na I piętrze i uczestniczyć wraz z innymi teatromanami w po premierowych spotkaniach przy kawie i słodkościach.
Ilona Raczyńska, fot. Jeremi Astaszow
Data publikacji: 13.10.2023 r.
