Pozory mylą! Nawet 7 milionów Polaków to osoby z różnego rodzaju niepełnosprawnościami

W Polsce mieszka ok. 3,5 mln osób z orzeczoną niepełnosprawnością. Realnie osób z różnego niepełnosprawnościami jest w naszym kraju ok. 7 mln. Nawet 80 proc. z nich to osoby z niewidocznymi niepełnosprawnościami – co oznacza, że ponad 5 mln mieszkańców Polski to osoby z formą niepełnosprawności, której nie widać na pierwszy rzut oka.

89 proc. Polaków niepełnosprawność utożsamia przede wszystkim z niepełnosprawnością ruchową. 8 na 10 Polaków jest zdania, że potrzebna jest edukacja na temat różnorodności niepełnosprawności.

(Nie)widzialni – największa mniejszość na świecie
Niewidoczna niepełnosprawność nie wiąże się z używaniem wózka czy białej laski. Może być spowodowana chorobą (np. stwardnieniem rozsianym, cukrzycą), zaburzeniami neurorozwojowymi, przebiegiem leczenia (np. leczeniem onkologicznym) lub wypadkiem (np. protezą, której nie widać pod ubraniem). I choć taka niepełnosprawność jest trudna do zauważenia, często w ogromnym stopniu wpływa codzienne funkcjonowanie osób, które ich doświadczają.

– Osób z orzeczoną niepełnosprawnością mieszka w Polsce blisko 3,5 mln, ale realnie osób z różnego niepełnosprawnościami jest w naszym kraju nawet dwukrotnie więcej. Nawet 80 proc. z nich to osoby z niewidocznymi niepełnosprawnościami – co oznacza, że ponad 5 mln mieszkańców Polski to osoby z jakąś formą niepełnosprawności, której nie widać na pierwszy rzut oka – mówi Monika Łada, prezeska Fundacji StwardnienieRozsiane.info. – Osoby z niepełnosprawnościami to największa mniejszość na świecie. I to mniejszość, do której można dołączyć na każdym etapie życia – dodaje Łada.

To właśnie z inicjatywy fundacji StwardnienieRozsiane.info powstała kampania „(Nie)widzialni”, projekt, który ma zwiększyć w społeczeństwie świadomość na temat niewidocznych niepełnosprawności poprzez edukację i informację.

Skojarzenia z niepełnosprawnością
Jak pokazuje badanie zrealizowane w październiku br. przez pracownię badawczą Maison&Partnerzy na zlecenie NEPI Rockcastle, 89 proc. Polaków niepełnosprawność utożsamia przede wszystkim z niepełnosprawnością ruchową. 42 proc. badanych odpowiedziało, że niepełnosprawność kojarzy z różnego rodzaju ogólnymi ograniczeniami czy problemami zdrowotnymi, utrudniającymi codzienne funkcjonowanie. 20 proc. z nas postrzega niepełnosprawność jako związaną z nieuleczalną chorobą lub problemami z samodzielnym poruszaniem się oraz niepełnosprawność fizyczną lub psychiczną – nie zawsze widoczną dla otoczenia na pierwszy rzut oka. Co ciekawe 13 proc. mężczyzn i 14 proc. osób młodych częściej niż pozostali ankietowani nie posiadają żadnych skojarzeń z pojęciem niepełnosprawności.

Niepełnosprawność z ciężką lub nieuleczalną chorobą istotnie częściej łączą kobiety (24 proc. vs. 19 proc. ogółu). Mężczyźni częściej (6 proc. vs. 4 proc. ogół) kojarzą ją z bardziej (według nich) widocznymi przypadkami – całkowitym brakiem danej części ciała (np. na skutek amputacji) czy niemożnością odbierania bodźców przy użyciu określonych zmysłów (np. zaburzeniami wzroku lub słuchu).

Postrzeganie poszczególnych chorób i stanów zdrowotnych w kontekście niepełnosprawności
W badaniu najczęściej uznawane za osoby z niepełnosprawnością były te z niepełnosprawnością ruchową (89 proc.), osoby z dysfunkcją wzroku (81 proc.), głuche (74 proc.) oraz z niepełnosprawnością intelektualną (76 proc.) i z zespołem Downa (72 proc.). Wśród najrzadziej postrzeganych jako źródło niepełnosprawności były zaburzenia i choroby takie jak: ADHD (26 proc.), depresja (20 proc.), cukrzyca (19 proc.) oraz choroby onkologiczne (28 prooc). Wyniki mogą wskazywać na niewielką świadomość i / lub problemy Polaków z jednoznacznym stwierdzeniem, co jest, a co nie jest, niepełnosprawnością w kontekście niepełnosprawności niewidocznych czy tych mniej oczywistych (jak depresja, ADHD lub spektrum autyzmu).

– Brak wiedzy oraz stereotypy dotyczące niewidocznych niepełnosprawności to w naszym kraju znaczący problem społeczny, który dotyczy bardzo dużej grupy Polaków. Budowanie świadomości w tym zakresie umożliwia tworzenie bardziej inkluzywnego społeczeństwa, w którym każdy ma szansę na pełne uczestnictwo i rozwijanie swojego potencjału – mówi Magdalena Gibney, Group Head of Sustainability NEPI Rockcastle. Nasza współpraca z Fundacją StwardnienieRozsiane.Info nie jest przypadkowa. Centra handlowe niczym soczewka skupiają bardzo różne grupy osób, w różnym wieku, z małych i wielkich miast – wiele z nich to osoby z niewidocznymi niepełnosprawnościami. Dlatego chcemy nie tylko budować świadomość w tym obszarze, ale również wprowadzać w naszych centrach w całym kraju kolejne usprawnienia, aby były one jeszcze bardziej dostępne dla wszystkich – dodaje Gibney.

Czy niepełnosprawność widać? Mechanizm wykorzystany w badaniu
Często oceniamy drugiego człowieka na podstawie tego, jak wygląda. W badaniu zrealizowanym przez Maison&Partners na zlecenie NEPI Rockcastle, właściciela 14 centrów handlowych w Polsce, wykorzystano ten mechanizm. W trakcie badania respondentom pokazano zdjęcia 10 osób – każda z nich miała niepełnosprawność widoczną lub niewidoczną. Ankietowani mieli wskazać, która ich zdaniem osoba widoczna na zdjęciu posiada niepełnosprawność. Blisko 75 proc. Polaków odpowiedziało twierdząco, oceniając wizerunki osób z niepełnosprawnością widoczną (zauważalne na zdjęciach protezy kończyn dolnych lub wózek). Częściej jako osoby z niepełnosprawnością zostały ocenione też osoby, które na zdjęciach nie przybierały dynamicznych póz, nie wyglądały na stosunkowo młode czy sprawne fizycznie. Może to wskazywać na większą skłonność do myślenia schematycznego i przypisywania osobom młodym oraz wyglądającym na „wysportowane” (przy braku widocznych przesłanek typu brak lub proteza kończyny), braku problemów zdrowotnych i posiadanych przeszkód w codziennym funkcjonowaniu.
***
Fundacja StwardnienieRozsiane.Info – organizacja założona w 2018 r. przez osoby ze stwardnieniem rozsianym. Od kilku lat wspiera chorych na SM: poważną, nieuleczalną chorobę neurologiczną, która co roku jest diagnozowana u ok. 2 tys. Polaków. Fundacja szczególny nacisk kładzie na liczne projekty edukacyjne, rozpowszechnianie wiedzy i zwiększanie świadomości na temat SM. Organizuje cykliczną ogólnopolską konferencję dla osób chorych na SM, ich rodzin i bliskich, pn. „SM – i co z tego…?”. Prowadzi też forum, na którym pacjenci dzielą się swoimi przemyśleniami i wątpliwościami, a także udzielają sobie wsparcia. Zespół Fundacji tworzy kampanie informacyjne nt. SM i niepełnosprawności, udziela też porad w formie telefonicznej i mailowej. Fundacja jest członkiem Rady Organizacji Pacjentów przy Rzeczniku Praw Pacjenta i Forum Organizacji Pacjentów przy NFZ oraz organizacją pożytku publicznego (OPP). KRS: 0000761727.

NEPI Rockcastle jest wiodącym inwestorem oraz deweloperem nieruchomości komercyjnych w Europie Środkowo-Wschodniej, którego akcje notowane są na Giełdzie Papierów Wartościowych w Johannesburgu oraz Amsterdamie. Grupa posiada jeden z największych portfeli nieruchomości w Rumunii, Polsce oraz na Słowacji, jest też silnie obecna w Chorwacji, Czechach, na Węgrzech oraz w Serbii i Litwie. W Polsce Nepi Rockcastle jest właścicielem czternastu galerii handlowych: GALERIA WARMIŃSKA OLSZTYN, AURA CENTRU OLSZTYN, ALFA BIAŁYSTOK, GALERIA WOŁOMIN, GALERIA TOMASZÓW, FOCUS MALL PIOTRKÓW TRYBUNALSKI, FOCUS MALL ZIELONA GÓRA, CH KAROLINKA OPOLE, SOLARIS CENTER w OPOLU, CH PLATAN ZABRZE, CH POGORIA DĄBROWA GÓRNICZA, BONARKA KRAKÓW, ATRIUM COPERNICUS w TORUNIU, FORUM GDAŃSK

Info: StwardnienieRozsiane.Info / NEPI Rockcastle, plakat promujący kampanię

Data publikacji: 25.11.2023 r.