Szczególnie źle oceniono ministerstwa, aż siedem z nich nie osiągnęło nawet 1 proc. zatrudnienia. W Ministerstwie Gospodarki zatrudniano 3 osoby niepełnosprawne, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego – 2 osoby. Najwięcej zatrudniało Ministerstwo Pracy – 24 osoby, ale stanowiło to i tak jedynie 3,71 proc. ogółu zatrudnionych.
Wszystkie instytucje, które nie osiągnęły wymaganych 6 proc., musiały wpłacać do PFRON spore środki.
Największym płatnikiem jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych (113 838 tys. zł), drugie miejsce w tym niechlubnym rankingu zajmuje Ministerstwo Finansów (5 234 tys. zł) i Ministerstwo Gospodarki (2 300 tys. zł).
Najwyższy wskaźnik zatrudnienia odnotowano w Starostwie Powiatowym w Węgorzewie (6,90), które przez cały kontrolowany czas zatrudniało ponad 6 proc. niepełnosprawnych, w Urzędzie Miejskim w Skierniewicach (6,49) oraz Urzędzie Miejskim w Legnicy (6,44).
NIK natomiast stwierdza, że w zbadanych urzędach generalnie przestrzega się praw niepełnosprawnych pracowników, respektowano m.in. ich prawo do skróconego czasu pracy. Pracownicy ci nie wykorzystywali jednak w pełni uprawnień do dodatkowej przerwy, zwolnienia z pracy w celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych, uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym.
Kontrola wykazała, że wiele jest jeszcze do zrobienia w zakresie likwidacji barier architektonicznych w budynkach administracji publicznej. Spośród 118 skontrolowanych siedzib urzędów tylko 9 było całkowicie dostosowanych do potrzeb osób z niepełnosprawnością.
Zdaniem NIK administracja centralna powinna odgrywać znaczącą rolę w aktywizacji zawodowej niepełnosprawnych. W 2007 r. pełnomocnik ds. osób niepełnosprawnych rozpoczął kampanię promującą zatrudnianie tych osób. Zalecono by w ogłoszeniach o pracę w administracji publicznej zachęcano osoby niepełnosprawne do startowania w konkursach. Jednak ostateczne decyzja należała od dyrektora generalnego każdego urzędu. W efekcie tylko 16 urzędów umieściło takie informacje, a kampania nie przyniosła znaczących efektów. Żadne z badanych ministerstw nie uczestniczyło w programie PFRON „Niepełnosprawni w służbie publicznej”.
Istnieje szansa na zwiększenie zatrudnienia osób niepełnosprawnych w sektorze administracji publicznej. 20-23 lipca br. odbędzie się pierwsze czytanie poselskiego projektu nowelizacji ustawy, w której proponuje się m.in. zapis, że jeśli osoba niepełnosprawna startująca w konkursie na stanowisko w administracji będzie spełniała wymagane kryteria, będzie ją można zatrudnić w pierwszej kolejności, gdy urząd nie zatrudnia wymaganych 6 proc. niepełnosprawnych.
Oprac. Jotka