Gości wita Dariusz Starzycki wicemarszałek województwa śląskiego
W Sali Marmurowej Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego w Katowicach 29 marca odbyła się konferencja pt. „Przyjazna i dostępna przestrzeń", którą zorganizował Referat ds. Osób Niepełnosprawnych Wydziału Zdrowia i Polityki Społecznej wspólnie z Oddziałem Śląskim PFRON w Katowicach.
Tematem przewodnim były dotychczas podjęte działania na rzecz dostępności, realizowane głównie na poziomie województwa śląskiego. Nie zabrakło także omówienia przez przedstawiciela Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Roberta Jagodzińskiego założeń, celów oraz obszarów i rodzajów podejmowanych działań w ramach rządowego programu Dostępność plus.
Jego realizacja jest planowana na lata 2018-2023 i jest skierowany nie tylko do osób z niepełnosprawnościami, ale do wszystkich osób ze szczególnymi potrzebami. Cały program ma kosztować 23 mld 200 mln zł, angażuje on wiele ministerstw i instytucji państwowych. Wydzieloną jednostką koordynującą jest Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju, częściowo jego realizacja wspomagana jest środkami z PFRON.
Przy tej okazji Jan Wroński – dyrektor Oddziału Śląskiego PFRON przypomniał o realizowanych programach. W tym roku są to trzy programy: system obsługi wsparcia osób z niepełnosprawnością (SOW), wypracowanie metod wsparcia osób niepełnosprawnych w zakresie dostępności miejsca pracy oraz szkolenie psów asystujących.
Temat dostępności jest tematem uniwersalnym, ale dla osób z niepełnosprawnością nie jest ona sprawą komfortu życia, ale warunkuje egzystencję. Państwo powinno zagwarantować szeroką dostępność: usług, produktów, przestrzeni, aby była ona odczuwalna na poziomie lokalnym przez osoby niepełnosprawne, bez względu na to czy mieszkają na wsi, czy w dużej aglomeracji.
Barbara Daniel z Wydziału Zdrowia i Polityki Społecznej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego zaprezentowała projekty w zakresie dostępności, które są realizowane przez samorząd regionu we współpracy z PFRON. Samorząd skupia się głównie na instytucjach opieki zdrowotnej. Problemem jest ich stara infrastruktura, wymagająca przebudowy, dostosowania, a często też zgody konserwatora zabytków. Przypomniała również warunki otrzymania dofinansowania na te cele.
Jan Zieliński, pełnomocnik marszałka województwa śląskiego ds. osób niepełnosprawnych współautor projektu „Śląskie bez barier” przedstawił jego główne założenia i rezultaty. Wspominał o projektowaniu uniwersalnym, które powinno polegać na tworzeniu towarów i usług użytecznych, niezależnie kto jest ich odbiorcą. Projekt obejmował ankietę samooceny urzędu oraz lokalnych instytucji. Przebadano urząd pod kątem oferowanych usług. W trakcie badań okazało się, że bardzo dobrze przystosowane są jednostki kultury.
Teresa Saczuk ze Śląskiego Oddziału PFRON zaprezentowała działania, które wpisują się w założenia programu Dostępność plus. Są to m.in. programy wyrównywania różnic między regionami w ramach barier architektonicznych, likwidacji barier transportowych, barier informatycznych, kierowanych głównie do osób niepełnosprawnych z uszkodzeniem wzroku, program dot. stabilnego zatrudnienia w ramach aktywności zawodowej, czy społecznej.
Dobre praktyki w zakresie dostępności dla osób niepełnosprawnych ze schorzeniem wzroku przedstawił Norbert Galla – prezes Zarządu Regionalnej Fundacji Pomocy Niewidomym w Chorzowie. Przedstawił plany fundacji oraz rozwiązania, które są wprowadzane w celu ułatwienia funkcjonowania osób z dysfunkcją wzroku w przestrzeni publicznej, m.in. elektronicznegosystemu dźwiękowego TOTUPOINT. Podkreślił również duże znaczenie dostępu do asystenta – przewodnika. Zwrócił również uwagę na niedociągnięcia w zakresie dostępności.
Krzysztof Wostal ze Stowarzyszenia Obywatelskiego Bona Fides przedstawił wyniki monitoringu dostępności w przestrzeni publicznej dla osób z niepełnosprawnościami w ramach projektu „Śląskie bez barier”. Raport będzie dostępny na stronie www.slaskiebezbarier.pl.
Wśród 54 badanych jednostek nie było ani jednej, która byłaby całkowicie dostosowania, ale też nie było takiej, która byłaby całkowicie niedostępna. Dostępność to nie jest projekt wielkich pieniędzy, to jest dbałość o szczegóły. Jak podkreślił K. Wostal czasami wystarczy niewielka zmiana organizacyjna.
Ważnym etapem w tym projekcie były konsultacje społeczne. We wszystkich konsultacjach znaczący był duży niedosyt w dostępie do transportu publicznego, który jest dużą barierą w aktywności zawodowej osób z niepełnosprawnością.
Natomiast Marcin Batko z Fundacji Aktywnej Rehabilitacji w swoim wystąpieniu zwrócił szczególną uwagę na osoby, które swoją niepełnosprawność ruchową nabyły w trakcie życia. Wskazał, że ważne od początku powrotu do aktywnego
życia jest mądre pomaganie, co realizuje od 30 lat Fundacja Aktywnej Rehabilitacji.
Patronat medialny nad konferencją objęły: TVP 3 Katowice, Radio Katowice oraz magazyn „Nasze Sprawy”.
Jolanta Kołacz, fot. Ryszard Rzebko
Data publikacji: 02.04.2019 r.
